Friesland zakt steeds dieper weg…..

Turfwinning, afgraving terpen, ontwatering, inklinking, gas- en zoutwinning

WOLVEGA (NL) – De bodem van de uitgestrekte veenweiden in het Friese merengebied en in de oostelijke helft van de provincie Fryslân daalt ieder jaar ongeveer een centimeter doordat het veen ‘roest’. Veen, dat niet permanent verzadigd is met water, oxydeert, verteert, als gevolg van blootstelling aan zuurstof. Dat proces is al eeuwen gaande door omvangrijke turfwinning — meer dan menshoge lagen veen werden weggegraven en als turf in huizen en bedrijven verstookt — en ontwatering ten behoeve van de landbouw, met name de melkveehouderij.

Boottoeristen genieten iedere zomer van de Turfroute, maar romantiek en nostalgie hebben bij veel huiseigenaren in het veenrijke zuiden van Friesland plaatsgemaakt voor grote bezorgdheid. 3500, misschien wel 7.000 huizen in het Friese veenweidegebied zouden op termijn funderingsproblemen kunnen krijgen. Zo’n 2000 voor 1950 in het veen gebouwde huizen staan niet op betonnen, maar op houten palen. Als de grondwaterstand nog verder daalt, komen de koppen droog te staan en komt er zuurstof bij, waardoor deze gaan rotten, met verzakkingen en scheuren in de muren als gevolg.

Boeren gebruiken steeds grotere en zwaardere machines. De veengrond kan ze niet (ver)dragen als die nat is. Drooglegging vond en vindt ook plaats om bewoning van veenrijke streken mogelijk te maken. Maar nu lijkt het helemaal uit de hand te lopen.
Veen werd gevormd uit vergane plantenresten, vooral na het einde van de laatste ijstijd, 10.000 jaar geleden, in een warme, vochtige, bijna tropische perdiode. In beschermde natuurgebieden, zoals het Fochteloërveen bij Oosterwolde en Appelscha en de Rottige Meente bij Wolvega, is veenvorming nog steeds gaande, maar in zeer beperkte mate.

Lees meer Friesland zakt steeds dieper weg…..