Mevrouw de Molenaar, korte-keten-bakker aan de Elfstedenroute, gebruikt oergraan voor oerbrood: Mennobôle
Mennonieten smokkelden gedurende 500 jaar over de hele wereld graan in zomen van kleding
WITMARSUM (NL) – Bakkers zijn er bij de vleet in Friesland, maar bakkers met lef zijn er niet zoveel. De meesten zijn wel ambachtelijk bezig, maar branden hun vingers niet aan uitstapjes. Stel je voor dat het aanslaat. Of dat een klant vraagt: “Doge jo wol?”, Fries voor “Ben je wel goed snik?” Gezien de bekendste Friese streekproducten, populair bij toeristen vanwege de lange houdbaarheid en lage prijs, lijken suiker en witte bloem de belangrijkste grondstoffen in Friese brood- en banketbakkerijen. Sûkerbôle, suikerbrood waarin bijna een halve vrachtwagen bietsuiker zit. Dúmkes, ook vol suiker en zo hard als kasseien, aanbevolen door makers van gebitsprothesen. Krûdkoeke’, een wapenstok die je niet zonder vergunning bij je mag hebben. Keallepoat, Karamel Koeke en Sûkerlatte, Oranjekoeke: alle stijf staand van de goedkoopste smaakstof – suiker – en één kenmerkende smaak: mierzoet. Waardevolle vitamines, bouwstoffen en vezels zitten er niet in. De inname van grote hoeveelheden suiker zorgt voor overbelasting van je alvleesklier, overgewicht, diabetes type 2 en draagt ook bij aan een hoog cholesterolgehalte, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten.
En het dagelijks brood in Friesland? Meestal zo luchtig, dat het haast vanzelf van de tafel opstijgt. Alleen supermarkten met een bake-off oven lijken gezonde alternatieven voor ‘gebakken lucht’ aan te bieden. In ieder geval veel meer keuze. Of zijn er toch echte warme bakkers in Fryslân die buiten de lijntjes durven te kleuren, met beleid met suiker omgaan en met de nodige vakkennis en creativiteit kans zien een bijzonder smakelijk en voedzaam product op de toonbank te zetten? Ja zeker, Mevrouw de Molenaar in Witmarsum bijvoorbeeld.
Christa Bruggenkamp en haar assistent Jippe Braaksma zou je rebelse bakkers kunnen noemen. Zij bakken hoofdzakelijk op bestelling om verspilling tegen te gaan, ontwikkelen unieke producten van grondstoffen uit de kortst mogelijke ketenn die verrassend natuurlijk en heerlijk smaken. En iedere week hebben ze wat nieuws in de schappen onder de balken van de molen. Foto’s: Albert Hendriks, Fries Nieuws, de nieuwsdienst van het bureau voor toerisme van Fryslân en reisorganisatie www.frieslandhollandtravel.nl
Christa Bruggenkamp heeft zich in de categorie zeldzame bakkers genesteld. Zij runt met haar rechterhand Jippe Braaksma uit Eastermar een bakkerij in een schuur naast molen ‘De Onderneming’ in het Friese Witmarsum. Dit mooie dorp ligt aan de Elfstedenroute tussen Bolsward en Harlingen. Mevrouw Bruggenkamp is niet alleen bakker, maar sinds 2015 ook molenaar van ‘De Onderneming’. Haar assistent is trouwens ook molenaar, maar niet meer dan dat, want Christa heeft een prima partner thuis, een bouwvakker.
