27 juli 2024 | Fries Nieuws

Het lage midden van Friesland: groene woestijn met vreemde natuurmonumenten

20 april 2023/ Algemeen, Bezienswaardigheden, Sportief, Routes, Restaurants / Eetcafés, Nationale Parken, Vakantiefotoreportages

Van Aldeboarn naar restaurant It Polderhûs in De Veenhoop

DE VEENHOOP (NL) – Kun je achteraf verdwalen in oneindig laagland vol richtingaanwijzers en fietsknooppuntenbordjes? De redactie van Fries Nieuws kan dat! Vrijdag 14 april 2023 fietste zij van het aan de rivier de Boarn gelegen Aldeboarn naar De Veenhoop, een dorpje ten westen van Drachten, dwars door het voormalige turfwingebied in de driehoek Heerenveen-Grou-Drachten. Een groene woestijn in Friesland. Omdat de redactie vaak bewust kaartloos en doelloos fietst — je komt in de provincie al fietsend altijd al gauw iets bijzonders tegen — vroeg zij zich de volgende dag (15 april) af: welke route is eigenlijk afgelegd? 25 km op de teller en niet weten waar precies langs en door gefietst is. Bij het bekijken van de kaart bleek de helft van de kilometers rondom De Veenhoop gereden te zijn….

Verkenning per fiets van het lage en groene midden van Friesland op 14 april 2014: natuur, cultuur en kunst als zoom van een gigantisch groen tapijt tussen Âldeboarn en De Veenhoop (De Feanhoop). Foto’s: Albert Hendriks, Fries Nieuws.

Nergens in Friesland is het land zo vlak, nat en groen als in het lage midden van Friesland, helemaal als je van knooppunt 50 (Aldeboarn) langs de rivier naar restaurant Piers Hiem fietst en vandaar over de Kraenlânswei naar De Veenhoop (49) en vervolgens over de brug in het Polderhoofdkanaal naar de Bonnebuskepetten en de Bûtendiken (richting Smalle Ee).

Petgaten
De petgaten bij De Veenhoop zijn langgerekte stroken water, in de 19-de eeuw ontstaan door het uitbaggeren van meters dik veen tot ver onder de waterspiegel met een zogenaamde baggerbeugel. Het uitgebaggerde veen werd op niet weggebaggerde stroken (ribben), tussen de baggerbanen, te drogen gelegd tot het brandbare en dus verhandelbare turf (brandstof) was. De laatste petgaten en legakkers uit een woeste en armoedige periode — met ongekende uitbuiting van veenarbeiders — zijn van de ondergang gered door instanties als It Fryske Gea, de Friese natuurbeschermingsorganisatie.

De landschapsmonumenten worden met kunst- en vliegwerk onderhouden en vormen heden ten dage qua flora en fauna interessante gebieden, deels toegankelijk voor de toerist, zoals de Kraanlannen en de Bonnebuskepetten bij De Veenhoop. De Fries Nieuws-redactie lette niet zo op bordjes: de restanten van de turfwinning lokten én vreemde ingrepen in de natuur, zoals het gebied Bûtendiken met keien uit het buitenland en inheemse vogels. Na observatie van het natuurgebied, dat eigenlijk 100% een cultuurgebied is, vraag je je af wat precies wel en wat niet met de vervening te maken heeft. Het zal vogelaars worst wezen, want de regio is voor hen een pretpark, zo ook voor botanici.

Restaurant It Polderhûs
Redacteur Albert Hendriks: “Onder de indruk van de uitgestrektheid van de groene oase in de Boarnvallei met hier en daar een boerderij en een dorpje, daalden we af naar It Polderhûs in De Veenhoop. Dit mooie restaurant aan het Polderhoofdkanaal, midden in het dorp, is gehuisvest in een ruim 150 jaar oude brugwachterswoning en naastliggende boerderij. Herma Sikkes-van Der Wal en haar man Bonnie Sikkes, nu beiden 57, kochten het in 2014. Ieder jaar waardeerden zij, woonachtig in Wolvega, de zaak op, recent nog met een nieuwe sanitairgroep met een mindervalidentoilet en een nieuw interieur met eveneens nieuw meubilair.”

Met 80 zitplaatsen binnen en 120 op het terras, waar altijd de zon lijkt te schijnen, maar waar je ook leuke schaduwplekken vindt, is het een levendige en gezellige zaak. Daar bruisen niet alleen bijzondere biertjes, zoals Vrijwit van Brouwerij ’t IJ met slechts 0,5% alcohol en diverse Warsteiners, maar ook de energie en passie van ‘het kookstel’, Bonnie Sikkes en Myrthe, de 23-jarige dochter van Bonnie en Herma. De breed opgeleide Myrthe, die in Heerenveen woont en de verfijnde Hollandse kookkunst van haar vader afkijkt, heeft er zin in om op termijn de zaak over te nemen. Voor haar ligt er een mooie toekomst, mede omdat De Veenhoop momenteel flink vooruit boert met nieuwe kampeer- en aanlegfaciliteiten, een park met luxe vakantiehuizen naast een al langer bestaande mooie zeilschool en groepsaccommodatie. Het toerisme geeft body aan het dorp, het maakt het als het ware levensloopbestendig,

Meer info:
www.itfryskegea.nl/natuurgebied/petgatten-de-feanhoop/gebiedskaart/ (Friese natuurbeschermingsorganisatie)
www.itpolderhus.nl (restaurant met toeristisch informatiepunt)
www.de-feanhoop.nl/home/geschiedenis
www.brouwerijhetij.nl (brouwer van Vrijwit, alcoholarm witbier, verkrijgbaar bij It Polderhûs)

Meer foto’s:
Veel foto’s op de facebookpagina van Fries Nieuws-redacteur Albert Hendriks: www.facebook.com/AlbertHendriks1953

Vakantieland Friesland:
www.frieslandhollandtravel.nl (Vakanties met SGR-garantie en andere unieke zekerheden van het bureau voor toerisme van Fryslân, Friesland Holland)
www.elfstedentocht.org
www.frieslandholland.nl (bureau voor toerisme)
www.friesnieuws.nl (nieuws over toerisme in Friesland en randgebieden)

It Polderhûs van Herma en Bonnie Sikkes in De Veenhoop is in negen jaar tijd een zeer bekende en door velen gewaardeerde eet- en drinkgelegenheid geworden door de verfijnde Nederlandse keuken en de mooie plek aan het Polderhoofdkanaal, onderdeel van de Turfroute voor pleziervaarders. Dochter Myrthe, die samen met haar vader in de keuken te vinden is, is voornemens later de zaak over te nemen. Foto’s: Albert Hendriks, Fries Nieuws.

Enerzijds authentiek, anderzijds modern: It Polderhûs. Foto’s: Albert Hendriks, Fries Nieuws.

Typisch De Veenhoop. Foto’s: Albert Hendriks, Fries Nieuws.

Wat veel grotere vakantieoorden hebben, heeft De Veenhoop ook, maar dan veel minder en in een rustiger en natuurlijker ambiance: vakantievilla’s aan vaarwater die te huur zijn, met of zonder sloep. Foto’s: Albert Hendriks, Fries Nieuws.

Open Dagen Watersport Friesland 7-16 april 2023

6 april 2023/ Algemeen, Evenementen, Varen in Friesland

Alle soorten boten op één showterrein: de provincie Fryslân

SNEEK (NL) – Pleziervaarders die de eerste week van april met een boot onderweg zijn, hebben mazzel. Het is schitterend weer in vakantieland Friesland. De bruggen en sluizen worden alle bediend en de meeste horecabedrijven aan het water hebben de deuren wagenwijd opengezet en de terrassen opgetuigd, zoals restaurant Paviljoen Driewegsluis in Nijetrijne bij het sluizencomplex op de grens van Friesland met Overijssel.

Weer of geen weer, in de grote overdekte jachthaven van Nederlands grootste sloepenbouwer, Aquatec (Maril, Antaris, Makma) in Woudsend, heerst altijd een aangename sfeer. Foto’s: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Redacteur Albert Hendriks van Fries Nieuws kan zich voorstellen dat u ook wel eens het water op wilt, maar u heeft geen boot. Die kunt u huren of kopen of u boekt een rondvaart met een praam of sloep, bijvoorbeeld in Sneek. Er worden de komende weken verschillende evenementen in de provincie georganiseerd, happenings die zowel voor de beginnende als de gevorderde watersporter interessant zijn. Voor VIP’s als u dus. Dit zijn de aanraders van Fries Nieuws:

7 April 2023 Terherne:
Een wonder is geschied, de Kameleon verdwijnt niet! En dat dankzij horecaondernemer Suzanne Kloosterman en projectontwikkelaar Erik Zwanenburg. Vanaf Goede Vrijdag kun je in Kameleondorp Terherne weer als vanouds overdekt en buiten spelen en speur- en vaartochten boeken: www.kameleonterherne.nl/dagje-weg/ Trek wel je ‘zondagse kleren’ aan zodat aan het eind van de dag goed te zien is waar je was.

7-8-10 april 2023 Akkrum:
Er is geen bedrijf in Nederland dat zoveel soorten open boten in de handel heeft: Boot Akkrum. Het bedrijf van de familie Jan-Jetze van der Meulen in Akkrum — waar anders — pakt drie dagen groots uit, binnen en buiten. Ze hebben roeiboten, maar 99% wordt voortgestuwd door een elektro- of dieselmotor. De keuze is reuze: www.bootakkrum.nl/nieuwsberichten/paasshow-2023/

7-8-10 april 2023 Woudsend:
Aquatec in Woudsend meldt dat wie op de paasshow op 7, 8 en 10 april een nieuwe of ingeruilde sloep van de merken Maril, Antaris of Makma koopt, direct de overdekte jachthaven uit kan varen. Wel eerst afrekenen natuurlijk, maar dat is voor iemand die een sloep wil meestal geen punt: hij heeft geld aan de kant gelegd voor expedities op plekken waar je met grote boten niet kunt komen. Aquatec is de grootste sloepenbouwer van Nederland, waarschijnlijk van heel Europa, want nergens is de sloep zo populair als in ons land. Bij directeur Klaas Schiphof in Woudsend lopen trouwens ook all-weather-cruisers van stapel: sloepachtige boten met een kajuit en echte kajuitmotorjachten, niet van staal, maar van onderhoudsarm polyester, net als de sloepen. Meer info: www.maril.nl/paasshow-2023/

8 April 2023 Sneek:
Hervatting rondvaarten door de grachten van Sneek. Robert Toussaint schippert en schittert weer, maar niet in zijn eentje, want zo druk hebben ze het in de waterstad. Meer info: www.grachtenrondvaartsneek.nl

8 April 2023 Sneek:
Gerard Jansen, organisator van sloepentochten voor individuele op- en rondstappers en groepen in Sneek, heeft zijn museumschip Venezuela vaarklaar gemaakt en comfortabel ingericht. Bij hem krijg je geen houten kont. ’s Morgens om tien uur vliegen de trossen over de Oosterkade. Weduwe Joustra is in het kader van Jansens open dag verantwoordelijk voor de warming up. Wie durft? Meer info: www.rondvaart-allure.nl

10 April 2023 Terherne:
Tweede Paasdag van 11.00 tot 17.00 uur kun je in Terherne genieten van de feestelijke opening van het watersportseizoen met lokale topartiesten als Roland Jansma, Mark de Schiffart, Suzanne Kloosterman en Gisela de Schiffart. Wat er allemaal uitgespookt en gekookt wordt vind je hier: https://www.genieteninterherne.nl/nl/activiteiten/activiteiten-overzicht/opening-watersportseizoen

14-15-16 April 2023 Sneek:
Er zijn tal van bootshows, maar deze is op één na de leukste: Motorboot Sneek. Meer dan 400 gebruikte en nieuwe motorjachten liggen met wat er aan bungelt, rubberbootjes en zo, op watersportpark ’t Ges in Sneek. De absolute topper is deze boot van de werf Super Lauwersmeer uit Noardburgum: http://www.friesnieuws.nl/the-worlds-smallest-and…/ Het evenement is met name bedoeld voor mensen met centen, dus je ziet er ook heel dure auto’s. Mocht u de waarschuwing ‘Koop een boot, werk je dood’ hebben gehoord: op het terrein zijn ook veel bootverhuurders gevestigd. Daar kun je gerust even om de hoek kijken, bijvoorbeeld bij Richard Veldman (Veldman Yacht Charters), Sandra Zipp-Reineman (Sanzi Yachtcharter), Conny en Judith Smits (Holiday Boatin), Harm van der Wal (Babro Yachting) of Nanne Piter Lenes (Yachtcharter Sneek). Meer info: www.motorbootsneek.nl

15-16 APRIL 2023 Langweer:
In de hoofdplaats van de voormalige gemeente Doniawerstal openen sloepenbouwer en -verhuurder én stuntman Bauke Jonkman en handlangers het watersportseizoen met wedstrijden op de Langwarder Wielen waaraan bijna 50 skûtsjes deelnemen. Daarmee is de plas bij Joure zo vol dat veel schippers elkander bijna of helemaal zullen rammen, bij voorkeur midscheeps natuurlijk, en dan zo te keer zullen gaan dat het aan te raden is om gehoorbeschermers mee te nemen. Skûtsjeschippers kunnen vreselijk vloeken, dus daarom geen skûtsjesilen op christelijike feestdagen, maar in het heidense weekend dat erop volgt. Naast schuitjezeilen is in Langweer veel meer te beleven, onder andere in de dorpsstraat bij Jetze Wapen van Langweer. Daar treden artiesten op. Kijk ook hier: www.visitlangweer.nl/evenementen/

15 APRIL 2023 Akkrum:
Boot Akkrum organiseert zaterdag 15 april een proefvaardag. Je kunt dan als vervolg op de paasshow op 7, 8 en 10 april van de onderneming proefvaarten maken met verschillende open boten uit het omvangrijke programma, van opblazers tot sloepen en tenders. Zie hier wat monteur Herman van der Wal en zijn maten startklaar hebben liggen: www.bootakkrum.nl

Meer info:
Veel foto’s op de facebookpagina van Fries Nieuws-redacteur Albert Hendriks: www.facebook.com/AlbertHendriks1953

Vakantieland Friesland:
www.frieslandhollandtravel.nl (Vakanties met SGR-garantie en andere unieke zekerheden van het bureau voor toerisme van Fryslân, Friesland Holland)
www.elfstedentocht.org
www.frieslandholland.nl (bureau voor toerisme)
www.friesnieuws.nl (nieuws over toerisme in Friesland en randgebieden)

Weer of geen weer, in de grote overdekte jachthaven van Nederlands grootste sloepenbouwer, Aquatec (Maril, Antaris, Makma) in Woudsend, heerst altijd een aangename sfeer. Foto’s: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Varen is héél anders dan je over de weg verplaatsen: heel relaxed, gemoedelijk en bovenal verrassend, want vanaf het water ziet Nederland er heel anders uit dan vanaf de vaste wal. Foto’s: Super Lauwersmeer, Albert Hendriks Fries Nieuws, Aquatec (Antaris, Maril, Makma)

Wereldwijd uniek: sloep aan het terras afmeren, dineren en overnachten. Het kan bijvoorbeeld in ’t Schippershuis in Terherne, waar 10 april (tweede paasdag) het watersportseizoen feestelijk wordt geopend. Foto: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Goed nieuws na sloopberichten: Café De Veehandel in Spanga wordt gerestaureerd!

4 april 2023/ Algemeen, Restaurants / Eetcafés, Cafés

Passie van Carolien en Hein de Vries is klus klaren waar anderen niet eens over peinzen

SPANGA (NL) – Kleine aardbevinkjes doen buurvrouw Merel Boon 3 april 2023 om 16.00 uur naar buiten spurten. Haar huis danst op het veen zegt ze. Oorzaak: in het slooprijpe deel van café De Veehandel in Spanga (Zuid-Friesland) trillen medewerkers van Theo Janmaat uit Mijdrecht holle stalen buispalen met een doorsnee van 27 cm en een gemiddelde lengte van vijf meter dwars door het laagveen tot op de eerste draagkrachtige zandlaag. Daar komt heibel van! Mevrouw is confrontatietherapeut, getuige een bord aan de Spangahoekweg. Dit kan een mooie voorstelling worden!

De herstelwerkzaamheden aan het monumentale deel van eetcafé De Veehandel aan de Spangahoekweg in Spanga, naast de moderne aanbouw dat gewoon in bedrijf is als café en restaurant, zijn begin april 2023 van start gegaan met het plaatsen van 66 funderingskolommen door Theo Janmaat uit Mijdrecht. Foto: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Maar nee hoor, ze is blij dat Carolien De Vries en haar man Hein de Vries het 150 jaar oude café, tot september 2020 een bouwval van Zus Huizinga, opknappen, dit in tegenstelling tot eerdere berichten van RTL Nieuws en Fries Nieuws. De gemeente Weststellingwerf en de provincie Fryslân hebben namelijk kort voor het ‘sloopbericht’ toegezegd respectievelijk €7.500,- en €25.000,- te steken in de redding van het beeldbepalende monument in de Groote Veenpolder. Daar is niet alleen buurvrouw Merel blij mee, maar ook haar man, huisschilder van professie. En de andere buren, die vanmiddag uit hun comfortzone werden gevibreerd, zijn ook verheugd.

De ‘Boontjes’ zijn vijf jaar geleden van de randstad naar Spanga verhuisd om betaalbaar te kunnen wonen in een vrijstaand huis. “In Almere betaal je voor een simpel rijtjeshuis al drieënhalve ton. Voor veel minder geld heb je hier flink wat ruimte in en om het huis,” motiveert Piet Boon zijn verhuizing naar één van de eigenaardigste dorpen van Friesland. In huizen die bijna kopje onder gaan in het veengebied, omdat het er eigenlijk niet nat genoeg is, wonen bijzondere mensen: super optimistisch, artistiek, natuurminnend en ondernemend. Daar passen verpleegkundige Carolien en rijschoolhouder Hein de Vries mooi bij.

Het stel uit Sonnega, waar het ook al een boerderij opknapte, is al helemaal ingeburgerd, zonder cursus. Zaterdag 8 april verzorgen ze voor de tweede keer de catering bij de tractorpullingwedstrijd vlakbij hun eetcafé, dat ook een nieuwbouw omvat. 14 april om 12.00 uur gaat hun restaurant weer open na een winterstop van drie maanden. Die hebben ze gebruikt voor de voorbereiding van de reconstructie en restauratie van de meest besproken kroeg in het zuiden van Friesland. Veel, héél veel gaan ze zelf doen.

Wanneer ze de enorme klus, waar geen normaal mens aan zou beginnen, denken te hebben geklaard? Hein de Vries haalt zijn schouders op, met een glimlach, dat wel. Vijf jaar? “Dat kan zomaar. Ik heb echt geen idee. We zien wel.” Zijn vrouw, net terug van haar werk in het ziekenhuis Isala in Zwolle: “Soms denken we inderdaad wel eens: waar zijn we aan begonnen.” Ook zij lacht de uitdaging tegemoet, dus komt het vast goed.

Ondertussen helpt Hein een buis in de kraan, één van de 66 die de nieuwe fundering gaan vormen van het te restaureren café. De bediener van de kraan en het heimachientje in de gelagkamer kijken steeds omzichtig om zich heen: één verkeerde beweging en je ligt onder een enorme hoop puin. Als alle buizen zijn geplaatst, worden ze gevuld met beton en constructief verbonden met de muren die nu min of meer zweven en met dikke balken in het gareel worden gehouden. Een spannend klusje.

Omrop Fryslân
Meer over de restauratie van café De Veehandel in Spanga en de passie van Carolien en Hein de Vries in het journaal Hjoed (Fries voor vandaag) van Omrop Fryslân op 4 april 2023 vanaf 17.00 uur.

Meer info
www.veehandelspanga.nl

Vakantieland Friesland:
www.frieslandhollandtravel.nl (Vakanties met SGR-garantie en andere unieke zekerheden van het bureau voor toerisme van Fryslân, Friesland Holland)
www.elfstedentocht.org
www.frieslandholland.nl (bureau voor toerisme)
www.friesnieuws.nl (nieuws over toerisme in Friesland en randgebieden

Verpleegkundige en restauranthoudster Carolien de Vries staat Timo Jepkema van Omrop Fryslân televisie te woord. Foto’s: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Hein de Vries: rijschoolhouder, chef-kok én bouwvakker. Foto’s: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Onbegonnen werk? Niet voor Hein en Carolien de Vries die in Sonnega ook al een oude boerderij in goede staat terugbrachten. Foto’s: Albert Hendriks Fries Nieuws.