Toeristisch Fries Nieuws
Facebook
Twitter
  • Home
  • Rubrieken
    • Aanbiedingen
    • Natuurlijk Friesland
    • Fryslân elektrisch
    • Politiek
    • Raad waar dit staat
    • Top attracties
    • Elfstedenkoorts
    • Big business
    • Politienieuws
    • Bedrijfsuitjes
    • De boer op
    • Friesvak
    • Fryslân fans
    • Voordeelarrangementen
    • Friesland op wielen
    • Aan de drank
    • Proast
    • Kerknieuws
    • Varen in Friesland
    • Onder Friese vlag
    • Exposities & Excursies
    • Kunstroute Friesland
    • Lijfwacht
    • Út Liwwarden
    • Evenementen
    • Oranjekoorts
    • Mode
    • Toerisme Fryslân
    • Moppen
    • BF’ers
    • De Friese keuken
    • Buitendijks
    • Satire út Fryslân
    • Friesland vakanties
    • Machtige meiden
    • It kin krekt
    • Foto cartoons
    • Fun4Kids
    • Shownieuws
    • Moppen archief
    • Artiest in beeld
    • Buitenlandse zaken
    • Raar maar waar
    • Net te leauwen
  • Uit Tips
  • Te Koop
  • Aanmelden nieuwsbrief
  • Tip de redactie
  • Contact

Arrangementen

Friesland Holland Travel

Friesland Fietsvakanties

Top attraction


www.homecenter.nl

Leeuwarden 2018

banner leeuwarden 2018

E-bike experience

Vaar op zeker

Kuiper verzekeringen

Het bureau voor toerisme

Friesland Holland

Boot huren in Friesland

BoatCharterHolland

Top event

Camperstops Friesland

camperstops banner220

Rondvaart Leeuwarden

Off the Boat On the Bike

offtheboatonthebike

Friese Streekproducten

Friese streekproducten

Gouden Friese Wouden

goudenfriesewouden220

Waddenzeeland

WaddenzeeLand

2 + 2 Holidays

2 + 2 DiscoveryHolidays

Markant Friesland Route

button markant friesland route

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang iedere week  gratis FRIES NIEUWS

Wereldwijd uniek houtbelevingscentrum aan Elfstedenroute!

23 oktober 2015martjager

Publicatiedatum: 23 oktober 2015
Reporter: Albert Hendriks – Friesland Holland Nieuwsdienst – www.friesnieuws.nl

Houtstad IJlst bij Sneek

Wereldwijd uniek houtbelevingscentrum aan Elfstedenroute!

Houtstad IJlst, een samenvoeging van attracties in Elfstedenstad IJlst, wordt een internationale topattractie.
Houtstad IJlst, een samenvoeging van attracties in Elfstedenstad IJlst, wordt een internationale topattractie.

IJLST (NL) – Het waterstadje IJlst ten zuiden van Sneek maakt de eeuwenoude band met Scandinavisch hout en boerderij- en scheepsbouw in Friesland op een schitterende wijze zichtbaar met een nieuw museum: Houtstad IJlst. Het IJlster museum en de houtwerf zijn eind 2016 klaar voor de ontvangst van bezoekers.

De houtzaagmolen De Rat, waar beroepsmolenaar Simon Jellema de scepter zwaait, draait al op volle toeren. Het nieuwe museum is straks per boot, fiets, auto en touringcar bereikbaar; bij een strenge winter ook op de schaats! De elk-weer-attractie wordt namelijk pal aan de fameuze Elfstedenroute gerealiseerd.

De combinatie van een dagelijks draaiende houtzaagmolen, een houtwerf en een museum is uniek in de wereld. De IJlster molen is al een Holland icoon, maar met het aangrenzende museum met werf komt er nog veel meer leven in de brouwerij. Het museum is een initiatief van de stichtingen Houtzaagmolen De Rat, Museum Nooitgedagt IJlst, De Houten Bok en Moleninformatiecentrum. Het nieuwe museum, bestaande uit houten kubussen, komt tegenover de houtzaagmolen, direct aan de vaarroute Sneek-Heeg. Het biedt onderdak aan het Moleninformatiecentrum, museum Nooitgedagt en een houtwerkplaats voor leerprojecten.

Een artist’s impression van het museumterrein van Houtstad IJlst. In de gele kubus, aan de haven van de molen, wordt het houtbelevings- en houtbouwcentrum ondergebracht. Het ontwerp komt van architectenbureau Onix in Groningen.

Een artist’s impression van het museumterrein van Houtstad IJlst. In de gele kubus, aan de haven van de molen, wordt het houtbelevings- en houtbouwcentrum ondergebracht. Het ontwerp komt van architectenbureau Onix in Groningen.

Stad van schaatsen, gereedschappen, scheepstimmerwerven en molens
In IJlst draaide tot ver in de 20-ste eeuw bijna alles om hout. Houten schaatsen (houtjes), schaven en beitels met een houten handgreep en houten speelgoed van Nooitgedagt (1865-1975). En houten schepen natuurlijk. Die historie vind je in geuren en kleuren terug in Museum Nooitgedagt en in de imposante houtzaagmolen ‘De Rat’. In de al meer dan 300 jaar in bedrijf zijnde molen (1666 Zaandam, 1828 IJlst) worden nog steeds grote boomstammen tot planken verzaagd.

IJlst, in het Fries ‘Drylts’, ligt een paar kilometer ten zuiden van Sneek. Het kreeg in 1268 stadsrechten. Het was daarmee de vierde Friese stad die stadsrechten kreeg, na Stavoren, Hindeloopen en Harlingen. Het is ontstaan aan de Oude Ee of Ye, een riviertje tussen de voormalige Zuiderzee (nu IJsselmeer) en de in de Middeleeuwen drooggelegde Middelzee. De naam IJlst is van dat riviertje afgeleid.

De nederzetting kon zich tot stad ontwikkelen door de ligging aan een driesprong van belangrijke vaarwegen. Tot ver in de 20-ste eeuw waren in Friesland waterwegen dé transportwegen. Evenals andere Friese Elfsteden, alle aan vaarwater, werd in het stadje ook melk, zuivel en vlees van het omringende platteland verhandeld, aangevoerd per boot.

Koggen
De scheepsbouw en houthandel begonnen te floreren vanaf de 18de eeuw. IJlst was voornamelijk gespecialiseerd in koggen, tamelijk brede schepen. Koggen werden van 1200 tot 1450 vooral ingezet voor de handel tussen de Hanzesteden aan de Oostzee en de Noordzee en daar speelden Friezen ook een grote rol in als scheepsbouwers en schippers. Het oudste bekende zegel van IJlst stamt uit 1496. Hierop staat een kogge afgebeeld. Veel steden aan de Oostzee hebben ook een kogge in het wapen.

Schaatsen en de klimaatverandering
In 1865 begint de innovatieve IJlster Jan Jarigs Nooitgedagt met het produceren van schaatsen en schaven op de zolder van zijn huis. Hij stuurt zijn twee zonen in 1898 als stagiairs naar Duitsland om daar de kunst van het schaatsen maken af te kijken. Nooitgedagt voelt namelijk de hete adem van de concurrentie in zijn nek. Duitsland was op het terrein van produceren van glij-ijzers met een houten voetstuk veel verder dan de Friezen: fabrieksmatig en precies met behulp van machines.

Rond 1930 stijgt de vraag naar schaatsen explosief. Nooitgedagt (60 tot 100 medewerkers) produceert op volle toeren houten schaatsen, maar importeert ze ook uit Duitsland en Zweden om aan de grote vraag te kunnen voldoen. In de strenge winters voor de Tweede Wereldoorlog werden wekelijks 7.000 paar schaatsen afgeleverd. In 1956 loopt de productie van houten schaatsen op naar maar lieft 80.000 paar per jaar.

Donkere wolken pakken zich samen boven Nooitgedagt met de komst van de snelle stalen Noorse schaats, de noor, veelal afkomstig uit Oost-Duitsland en Japan. Nooitgedagt hervindt zich in 1959 en 1960 na grote investeringen in het ontwikkelen en produceren van eigen noren. In 1960 gaan 45.000 paar metalen schaatsen en noren de deur uit en ook nog eens 75.000 paar houten schaatsen, bekend als ‘houtjes’.

De opwarming van de aarde doet zich echter langzaam gelden. De winters van 1964 en 1965 zijn dramatisch zacht. Nooitgedagt blijft met grote voorraden zitten. Precies 100 jaar na de start van de productie van de eerste houten schaatsen werd de productie van alle soorten schaatsen in IJlst beëindigd. In 1975 verlaten de laatste schaatsen het magazijn. In dat jaar werd ook de productie van houten speelgoed, gemaakt van resthout van de fabricage van houten schaatsen, stopgezet. Nooitgedagt richt zich daarna op hoogwaardig houtbewerkingsgereedschap, zoals beitels, en meetgereedschap, maar ook dat is inmiddels geschiedenis.

Meer informatie over Houtstad IJlst:
www.houtstad.nl 
http://museumhoutstadijlst.nl/
www.houtzaagmolenderat.nl

Friesland Holland Tours:
www.hollandtours.info
www.groepsuitjes.frl

Informatie over recreatie en toerisme in Friesland:
www.frieslandholland.nl
www.friesemeren.eu
www.goudenfriesewouden.nl
www.ijsselmeer.frl
www.waddenzeeland.nl
www.boatcharterholland.nl
www.frieslandhollandtours.com

 

Molenaar Simon Jellema (rechts) is beroepsmolenaar en beheerder van ‘De Rat’.

Molenaar Simon Jellema (rechts) is beroepsmolenaar en beheerder van ‘De Rat’.

Houtzaagmolen De Rat aan het Sneekerpad in IJlst. Oorspronkelijk stond de houtzaagmolen in de omgeving van Zaandam waar hij voor 1683 als balkenzager werd gebouwd. In 1829 kocht houthandelaar Ringnalda, ook burgemeester van de stad IJlst, de zwaar verwaarloosde molen en verplaatste deze naar IJlst.  Links een houten bok, een praam. Dit scheepstype werd 300 jaar lang gebruikt voor het vervoer van hout naar aan het water gelegen Friese timmerbedrijven die boerderijen en huizen bouwden, maar ook naar houthandelaren. IJlst telde ooit acht scheepstimmerwerven en een paar grote houthandels.

Houtzaagmolen De Rat aan het Sneekerpad in IJlst. Oorspronkelijk stond de houtzaagmolen in de omgeving van Zaandam waar hij voor 1683 als balkenzager werd gebouwd. In 1829 kocht houthandelaar Ringnalda, ook burgemeester van de stad IJlst, de zwaar verwaarloosde molen en verplaatste deze naar IJlst.
Links een houten bok, een praam. Dit scheepstype werd 300 jaar lang gebruikt voor het vervoer van hout naar aan het water gelegen Friese timmerbedrijven die boerderijen en huizen bouwden, maar ook naar houthandelaren. IJlst telde ooit acht scheepstimmerwerven en een paar grote houthandels.

Een kijkje op de zaagzolder.

Een kijkje op de zaagzolder.

Een kijkje op de zaagzolder.

Een kijkje op de zaagzolder.


Deel:Share on Facebook
Facebook
Share on Google+
Google+
Tweet about this on Twitter
Twitter
Share on LinkedIn
Linkedin

Gerelateerde Artikelen

Gast bepaalt waarde overnachting met ontbijt in Huis ten Wolde

25 november 2013martjager

Tulip Inn Franeker in handen van Gerlof en Coby Bleeker van Ie-sicht

3 november 2011martjager

Jubilerende Friese zeilrederij haalt 95% van de omzet uit Duitsland

15 januari 2016martjager

Nieuwsarchief

februari 2019
M D W D V Z Z
« jan    
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728  

Meest recente berichten

  • Felle kritiek op eenzijdige kijk Fries bestuur op toerisme: landrecreatie telt niet mee

  • Kaptijn en andere vout gespelde woorden, de FNP en botenverkopers

  • Boot Holland is bijzondere indoor watersportshow

  • Journalist Wim Walda uit Sneek moet van rechter €4.000,- betalen na actie claimfotograaf

  • Een date die je nooit vergeet, helemaal niet als je Saskia heet

Diepfries

Diepfries
  • Kerstgroet in Nei Friesk

  • Typisch Fries is denken dat een Hollander slimmer is

  • Diepfries: Chinees

  • Diepfries: Meer of minder Friezen?

  • Fries paard krijgt zelfde bescherming als Thaise olifant

Proast!

“Proast”
  • Friese kopstukken loslippig in restaurant van tv-kok Reitse Spanninga

  • Leeuwarden 2018? Nooit van gehoord!

  • Van der Valk in Heerenveen: Daar wordt de stad niet minder van!

  • Fryslân First!

  • Gedeputeerde Sander de Rouwe (CDA) is voorbeeld van politicus die niet weet wat er speelt in het Friese midden- en kleinbedrijf 1

Albert Hendriks op Twitter

  • Na zoveelste rapport over waterrecreatie: Felle kritiek van Fietsersbond en Wandelnet op de eenzijdige kijk van het… https://t.co/nhl3rje99j4 days ago
  • Als je eigenaardige vaartuigen wilt zien, moet je zeker naar de Friese watersporttentoonstelling Boot Holland (8-1… https://t.co/EE9ocxtERB13 days ago
  • Gesodemieter rond door Woudagemaal (Wetterskip Fryslân) verspreide persfoto. Wim Walda uit Sneek moet van rechter €… https://t.co/8au0rteIMx14 days ago
  • Home
  • Rubrieken
    • Aanbiedingen
    • Natuurlijk Friesland
    • Fryslân elektrisch
    • Politiek
    • Raad waar dit staat
    • Top attracties
    • Elfstedenkoorts
    • Big business
    • Politienieuws
    • Bedrijfsuitjes
    • De boer op
    • Friesvak
    • Fryslân fans
    • Voordeelarrangementen
    • Friesland op wielen
    • Aan de drank
    • Proast
    • Kerknieuws
    • Varen in Friesland
    • Onder Friese vlag
    • Exposities & Excursies
    • Kunstroute Friesland
    • Lijfwacht
    • Út Liwwarden
    • Evenementen
    • Oranjekoorts
    • Mode
    • Toerisme Fryslân
    • Moppen
    • BF’ers
    • De Friese keuken
    • Buitendijks
    • Satire út Fryslân
    • Friesland vakanties
    • Machtige meiden
    • It kin krekt
    • Foto cartoons
    • Fun4Kids
    • Shownieuws
    • Moppen archief
    • Artiest in beeld
    • Buitenlandse zaken
    • Raar maar waar
    • Net te leauwen
  • Uit Tips
  • Te Koop
  • Aanmelden nieuwsbrief
  • Tip de redactie
  • Contact
Copyright © 2016 Friesland Holland Tourist Information and Travel Service.
Friesland Holland maakt gebruik van cookies om deze website goed te laten functioneren en het gebruik daarvan te analyseren en te verbeteren. Friesland Holland en derde partijen verzamelen via cookies informatie over uw bezoek aan deze website en over uw persoonlijke interesses, onder meer om aanbiedingen aan te passen aan uw interesses. Door op "Verberg deze melding" te klikken of door gebruik te blijven maken van deze website geeft u aan akkoord te zijn met het gebruik van cookies.Verberg deze meldingPrivacy policy