Gaasterland trekt ook veel toeristen in de herfst en winter

Fietsen en wandelen in de Friese Alpen

RIJS (NL) – Met Appelscha en Oranjewoud is Gaasterland één van de oudste vakantie- en schoolreisbestemmingen in de Friese bossen. Het golvende landschap van Gaasterland is een grondmorene, een mengsel van klei, leem, zand en grote keien uit Scandinavië. Een honderden meters dikke gletsjer smeerde die bagger 200.000 tot 120.000 jaar geleden uit over Noord-Nederland.

Fietsen en wandelen in heuvelachtig Gaasterland op een mooie herfstdag, zondag 8 oktober 2017. Fotografie: © Albert Hendriks Friesland Holland News.

Gaasterland, de gemiddeld tien meter hoge bult tussen Lemmer en Stavoren, is in feite een door ijs opgestuwde wal met veel fijn vermalen gesteente uit rotsformaties in Zweden en Finland. In die landen waren ooit hoge bergen, net als de Alpen en de Pyreneeën, samengesteld uit gesteente dat ongeveer twee miljard jaar geleden onder hoge temperatuur en druk uit het midden van de aarde naar buiten werd geperst. Weer, wind en ijs vlakten die bergen af tot hoge heuvels. Grote delen van Zweden en Finland zijn bedekt met los morenemateriaal uit de laatste ijstijd, waaronder miljoenen zwerfkeien. Die tref je ook in de ondergrond van Zuid-Friesland aan, onder andere in de vaak harde bodem van de Friese meren tussen Sneek en Stavoren.

Keileem redde Gaasterland van ondergang
De op de route Scandinavië-Friesland verpulverde keien zijn verworden tot taai, niet water doorlatend leem, de meters dikke toplaag van Gaasterland. Vanwege de slechte waterdoorlatendheid een perfecte zeewering dus, reden waarom Gaasterland, Koudum, Warns met het Reaklif (Rode Klif, monument ‘leaver dea as slaef/liever dood dan slaaf’ als herinnering aan de veldslag tussen graaf Willem IV van Holland en de Friezen op 26 september 1345), Urk, Schokland en de Havelterberg duizenden jaren lang het hoofd boven water konden houden.

Voor de in 1932 gereedgekomen Afsluitdijk (zoute Zuiderzee werd zoet IJsselmeer) werd veel keileem gebruikt. De aaneengesloten meren Morra, Fluezen en Hegemer Mar, een lange door ijs in het Friese landschap gekerfde gleuf, vormen samen een met water volgelopen gletsjerdal. Dat kun je heel mooi zien vanaf het hooggelegen terras van hotel-restaurant Galamadammen bij Koudum dat precies bij een nauwte tussen de Morra en de Fluezen ligt. Nu bevaren inwoners van Fryslân en toeristen het “bergmeer” en wandelen en toeren ze over de “bergen” van Gaasterland en omgeving, zoals zondag 8 oktober 2017.

Het hoogste punt van het Gaasterlandse landschap is 12,70 meter boven NAP ten zuidwesten van Oudemirdum, aan de rand van het Jolderenbos. Daar staat de 14,30 meter hoge luchtwachttoren 6H3, gebouwd in 1953 ten tijde van de Koude Oorlog, om vijandelijke toestellen te kunnen waarnemen die onder de radar zouden kunnen vliegen of zweven.

Rijsterbos/Rysterbosk:
www.itfryskegea.nl/Natuurgebied/Rysterbosk/
www.gaasterland-touristinformation.nl/nl/

Keileem/grondmorene:
http://www.geologievannederland.nl/landschap/landschapsvormen/grondmorene

Vakantiebestemming Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Boot huren:
www.boatcharterholland.nl
www.frieslandholland.nl

Vakantiearrangementen:
www.frieslandtravel.com
(de reisorganisatie van Friesland Holland, het bureau voor toerisme van Fryslân)
www.frieslandfietsvakanties.com

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Fietsen en wandelen in heuvelachtig Gaasterland op een mooie herfstdag, zondag 8 oktober 2017. Fotografie: © Albert Hendriks Friesland Holland News.

De keileemhoogte Reaklif (Rode Klif) ten zuiden van Stavoren biedt een prachtig uitzicht over Zuid-West Friesland en het IJsselmeer. Bij een beetje helder weer zie je de overkant, Enkhuizen en aangrenzende oude Zuiderzeehavens als Hoorn en Medemblik van waar in de 17-de eeuw honderden schepen van de VOC en andere campganieën naar Afrika, Azie en Amerika vertrokken. Fotografie: © Albert Hendriks Friesland Holland News.

Het monument ‘leaver dea as slaef/liever dood dan slaaf’ op het Reaklif is een herinnering aan de veldslag tussen graaf Willem IV van Holland en de Friezen op 26 september 1345. Fotografie: © Albert Hendriks Friesland Holland News.

Hotels met historie in de bossen van Gaasterland: Jans en Gaasterland in Rijs en Welgelegen in Harich bij Balk. www.fhhotels.nl Fotografie: © Albert Hendriks Friesland Holland News.

Vanaf het hoogelegen terras en vanuit het serrerestaurant van hotel Galamadammen aan het meer Morra heb je een mooi uitzicht op het voormalige gletsjerdal dat zich uitstrekte van Sneek tot Stavoren. De Gaasterlandse bossen bevinden zich op fiets- en wandelafstand. www.fhhotels.nl Fotografie: © Albert Hendriks Friesland Holland News.

Moeten schoolkinderen straks écht het Wilhelmus én het Fries volkslied kennen?

WOLVEGA (NL) – De grap die journalist Albert Hendriks in het Friese Wolvega, ook directeur van het bureau voor toerisme, 10 oktober 2017 op Facebook maakte ten aanzien van het Wilhelmus in het regeerakkoord, kreeg tot zijn stomme verbazing al de volgende dag een serieus vervolg. Gedeputeerde Staten van Fryslân willen dat kinderen op Friese scholen naast het Wilhelmus ook het Fries volkslied uit het hoofd kennen, inclusief het hoe en waarom van de onder andere door SC Heerenveen-fans veel gebruikte stemmingmaker.

Hendriks: “Ik keek gistervanavond, woensdag 11 oktober 2017, naar het nieuwsprogramma Editie NL op RTL4. En wat zag ik? Mijn zeer vrij vertaalde, als grap bedoelde passage in het regeerakkoord over het Wilhelmus, die ik eergisteren op mijn Facebook-pagina www.facebook.com/AlbertHendriks1953 plaatste.

Mooie reclame
“Ik projecteerde de verplichte cursus Wilhelmus op het nog niet bestaande kabinet Rutte IV met de kop ‘Fries volkslied als lesmateriaal’. Editie NL maakte er naar aanleiding van een interview van NOS Radio 1 Journaal met CDA’er Sietske Poepjes uit Makkum, de onderwijsgedeputeerde, een moi item van met onder andere een sloep met een joekel van een Friese vlag, een kijkje in het stadion van SC Heerenveen met het Fries volkslied op de achtergrond, gezongen door Anneke Douma. Het leek er heel sterk op dat de politica geïnspireerd was door mijn Facebook-bericht dat zij als Facebook-vriend kon hebben gelezen. Ik dacht dat de televisiezender mijn voorstel om de jeugd in het Nederlands Koninkrijk het Fries volkslied te leren, inclusief een pakketje cultureel erfgoed, zoals een bezoek aan het Fries Museum, zich vergaloppeert had aan mijn grap. Ik heb op Facebook veel vrienden die journalist zijn. Maar het bericht kwam écht uit het provinciehuis in Leeuwarden; voor Sietske Poepjes was het geen grap. Na de NOS doken tientallen andere media op de serieuze opvatting van Gedeputeerde Staten van de “provinsje Fryslân”.

Rutte IV: Frysk folksliet als lesmateriaal
Mijn passage uit het regeerakkoord: “Basisscholen in het Koninkrijk der Nederlanden (Nederland, Aruba, Curaçao, Sint Maarten en de drie bijzondere gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba) moeten verplicht lesgeven over het Frysk Folksliet, inclusief de context ervan. Iedere leerling moet in zijn schooltijd een keer naar het Fries Museum en naar het Fries parlement (Provinciale Staten) in Leeuwarden. Plaatsen in de provincie met een grote historische betekenis, in het bijzonder Paesens Moddergat, Wiuwert en Molkwar, worden in het hele Koninkrijk door Sybrand van Haersma Buma persoonlijk beter zichtbaar gemaakt.”

Wilhelmus
Volgens het CDA is het Wilhelmus het oudste volkslied ter wereld: “Voor heel veel Nederlanders heeft dit lied grote betekenis. Een volkslied verbindt, het markeert belangrijke momenten waarop we samen vieren, samen gedenken of samen rouwen. Het kabinet wil de kennis over onze gedeelde geschiedenis, onze waarden en vrijheden vergroten. Deze maken ons tot wat we samen zijn: gelijkwaardig en tolerant tegenover andersdenkenden. We mogen trots zijn op ons volkslied. Maar tradities vergen onderhoud. Als kinderen het Wilhelmus niet meer leren op school, verliest het volkslied aan betekenis. Dat zou ontzettend zonde zijn. Daarom wil het CDA dat kinderen op school het Wilhelmus leren.”

Vakantiearrangementen:
www.frieslandtravel.com
(de reisorganisatie van Friesland Holland, het bureau voor toerisme van Fryslân)
www.frieslandfietsvakanties.com

Nieuwsbrief

Updates van het belangrijkste nieuws.

Array

Nieuws over recreatie, toerisme, winkelen, uitgaan en bedrijven in Friesland en omgeving. Gouden Tips voor speciale aanbiedingen, evenementen, shows & acties.

Nuttige informatie delen?

Geef ons een tip! Help onze redactie door belangrijk Fries nieuws, interessante Friese verhalen of opvallende gebeurtenissen met ons te delen.

Tip de redactie