Friezen worstelen met vagina

Flomke….

Het kan u niet ontgaan zijn: Heel Friesland en sinds deze week heel Nederland — en volgende week heel Europa — is druk met de meest authentieke Friese vertaling van vagina. Volgens de door de Afûk aanbevolen vertaalmachine Taalweb Frysk is het gewoon “fagina”. Klaar toch? Nee dus.

Albert Hendriks pauzeert en overlegt met ‘Professor De Haan’.

De Afûk is het officiële instituut van de provincie Fryslân dat “it Frysk” promoot en daarin ook onderwijst. Mocht er bij een Hollandse gynaecoloog enige onduidelijkheid over het voornaamste lichaamsdeel van een Friezin bestaan, dan kan hij aankloppen bij de Afûk. Niet uitspreken als afuck, maar afoek vanwege het dakje op de û. De serieuze cultuurinstantie heeft een mooi onderkomen met boekwinkel aan de Boterhoek, tegenover Frieslands toren van Pisa, de Oldehove. In Leeuwarden dus.

Speels
Maar blijkbaar is ‘fagina’ niet oer-Fries genoeg en dus werden onderstaande, meer speelse woorden voorgesteld: genotsdoaske, pûs, stoofparke, slûsdoarren, flaphúske, knyperke, fagrûntsje, prûmke, greppel, preutsje, spleetsje, kutsje, foarbips, mosseltsje, ûnderein, piemelboartersplak, pompebledsje, paradyske, skelpke, slúfke. Maar ‘flomke’ zou nu tot hét Friese woord voor vagina gekozen zijn. Maar de Afûk en haar wetenschappelijke partners weten van niks.

Flomke
Ik heb Diepfriezen als Fokje, Fetsje, Feikje, Femke en Froukje gevraagd, maar die zeiden geen idee te hebben waar ‘flomke’ vandaan komt. Het had een meisjesnaam kunnen zijn. ‘Blomke’ zit er botanisch gezien het dichtst bij. Misschien moet de Stichting Fryske Frucht er zich maar eens over buigen, want de bloesemperiode is aantocht. Flomke, een genetisch gemanipuleerd eetbaar blomke, een nieuw streekproduct! Daar weet culinair Fryslân wel raad mee.

Kutding
Hoe dan ook, dankzij de Friezen is in Nederland een groot taboe doorbroken. Er kan nu eindelijk vrijuit over de vagina worden gesproken. Volgens een seksuologe, die onlangs in Leeuwarden sprak, is de vagina een kutding, een mislukt industrieel ontwerp. Het zou opnieuw getekend moeten worden. Nou, ga dan maar naar een scheepsontwerpbureau in Heeg of Sneek. Daar zetten ze op de computer een kajuitsloep rechtop, op de spiegel, op z’n achterste, en je ziet met een beetje fantasie direct waarom de meeste boten een vrouwennaam dragen. Ik ben benieuwd welke schipper dit voorjaar zijn nieuwe boot Flomke doopt. Tot hét moment, de tewaterlating, de climax, hou ik met Professor De Haan, de Kening fan ‘e Heide, “piipskoft”. Dat is niks schunnigs, maar gewoon Fries voor pauze.

Albert Hendriks, 4 maart 2019

Meer info:
www.taalweb.frl/oersetter (officiële door de Afûk aanbevolen vertaalmachine)
www.taalweb.frl
www.afuk.frl
www.fryskefrucht.frl
www.fryslanculinair.nl

Nieuw bij Friesland Holland, de blauwe gids:
Blader hier in het nieuwe magazine over waterrecreatie in Friesland:
www.frieslandholland.nl/waterland/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Vakantiebestemming Friesland Holland:
www.provinciefriesland.frl

Arrangementen van bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Steeds veranderende IJsfontein in Dokkum trekt wekelijks honderden bezoekers

Koud hè?

DOKKUM (NL) – Elfstedenstad Dokkum heeft sinds 22 februari 2019 een ijsfontein, nummer elf in de reeks Eleven Fountains. De creatie van de Nederlandse beeldend kunstenaar Birthe Leemeijer uit Haarlem en de constructeurs van De Mannen van Staal in Leeuwarden op het vernieuwde marktplein trekt sinds de ingebruikname wekelijks honderden bezoekers.

De IJsfontein op de Grote Markt in Dokkum trekt veel toeristen naar de noordelijkste Elfstedenstad, het keerpunt in de Elfstedenroute op het traject Bartlehiem-Dokkum. Op de achtergrond de Grote of Sint-Martinuskerk. Foto: Albert Hendriks – Nieuwsdienst van bureau voor toerisme Friesland Holland.

Aan de totstandkoming ging veel rumoer vooraf: een jaar te laat opgeleverd, gloeiend duur door de techniek en blijvend hoge kosten om de vriesinstallatie in bedrijf te houden. De herrie pakt goed uit voor de voormalige thuishaven van de Friese marine (Admiraliteit): iedereen is nieuwsgierig naar het kunstwerk en hoe de nieuwe Grote Markt er nu uitziet. Leemeijer leverde ook een bijdrage aan de herinrichting van de voormalige parkeerplaats in het centrum. Er mogen geen auto’s meer geparkeerd worden.

Geen dag hetzelfde
De vorm verwijst volgens de kunstenaar naar een sculptuur van ijs die ontstond in de smeltende Noordzee tijdens de legendarisch koude winter van 1963. Leemeijer: “De vorm van de koperen fontein is zo gemaakt dat met de beschikbare energie een maximale hoeveelheid ijs kan worden gevormd. De energie voor de fontein wordt via zonnepanelen opgewekt. Miljoenen jaren aan evolutie in de plantenwereld hebben de basis gelegd voor deze fibonaccivorm die voor optimale schaduwwerking zorgt. De fontein wordt omringd door bomen die in het najaar rood kleuren. De bomen verwijzen naar de martelaren van Bonifatius, die op zijn zendelingstocht bij Dokkum om het leven is gebracht. De IJsfontein is geen dag hetzelfde. IJsbloemen, -baarden en –patronen worden het ene moment gevormd om het volgende moment weer te verdwijnen, afhankelijk van de stand van de zon, de luchtvochtigheid, de temperatuur, wind en neerslag. De fontein is een speelbal van natuurlijke elementen.”

Meer info:
www.11fountains.com
www.birtheleemeijer.nl
www.mannenvanstaal.nl

Nieuw bij Friesland Holland, de blauwe gids:
Blader hier in het nieuwe magazine over waterrecreatie in Friesland:
www.frieslandholland.nl/waterland/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Vakantiebestemming Friesland Holland:
www.provinciefriesland.frl

Arrangementen van bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Birthe Leemeijers IJsfontein daagt iedereen uit om te voelen hoe ijzig koud het kunstwerk in het centrum van Dokkum is. Foto: Albert Hendriks – Nieuwsdienst van bureau voor toerisme Friesland Holland.

Onderstaande foto’s van de IJsfontein, en van toeristen die wel met het kunstwerk op de foto wilden, maakte Albert Hendriks van Friesland Holland Nieuwsdienst zaterdag 2 maart 2019.

Duitse fietsenbouwers en toeristenbureaus zitten Friezen op de hielen

Ameland promoot Friesland op Fiets- en Wandelbeurs

UTRECHT (NL) – Als u een hippe e-bike wilt en nog een fietsvakantiebestemming zoekt, breng dan dit weekend een bezoek aan de Fiets- en Wandelbeurs in de Jaarbeurs in Utrecht. Duitse fietsfabrikanten, waaronder Gerrit Gaastra uit Siegburg, zijn ver in de meerderheid. En ook Duitse en Oostenrijkse fiets- en wandelparadijzen hebben er grote stands, naast die van een reeks Nederlandse streken. Friesland heeft zich verdekt opgesteld.

Accell lijkt eindelijk wakker te worden. De Heerenveense fietsenfabriek verliest jaar op jaar terrein aan succesvolle en creatieve nieuwkomers als Stella in Nunspeet (met onder andere vestigingen in Joure en Leeuwarden) en Amslod in Meppel, plus dat Duitse fietsfabrikanten, zoals Riese und Müller, Victoria en Idworx (Gerrit Gaastra) zich steeds nadrukkelijker manifesteren in Nederland. Op de Fiets- en Wandelbeurs heeft Accell de grootste stand met de merken Koga (voorheen van Andries Gaastra, de vader van Gerrit Gaastra die de Duitse fietsfabriek Idworx oprichtte), Batavus en Sparta. De fietsen van deze merken worden allemaal in Heerenveen geassembleerd.

Hét eldorado voor fietsers en wandelaars, de Friese Wouden, is in geen velden of paden te bekennen. Het Woudagemaal in Lemmer staat in de stand van Nederlands Werelderfgoed en is daarmee de enige Friese topattractie. Anneke de Witte en Lieneke Blokker bemannen de stand met de vuurtoren van VVV Ameland, prominent present midden in hal 3. De Amelander VVV presenteert in Utrecht ook de andere Waddeneilanden én heel Friesland door een samenwerking met het bureau voor toerisme Friesland Holland uit Wolvega. Verder geen promotors uit het Noorden.

Lees meer Duitse fietsenbouwers en toeristenbureaus zitten Friezen op de hielen