27 juli 2024 | Fries Nieuws

Dankzij Friese prins heeft Diever een schitterend museum

21 februari 2024/ Musea, Historie, Over de grens

Door Albert Hendriks, 21 februari 2024

Ingrijpen door ‘Prins van Vriesland’ leverde Diever orde en gezag én een uniek museum op

DIEVER (NL) – Een wonderbaarlijke ontdekking: een Friese graaf redde in de 16-de eeuw Diever van de ondergang. Twee tegeltableaus in het OERmuseum van het brinkdorp in Zuidwest-Drenthe attenderen je erop. Het museum is ondergebracht in het Schultehuus, het laatmiddeleeuwse onderkomen van de schulte. Die man was alles in één: een soort stamhoofd (burgemeester als u wilt), rechter, notaris en een grote boer met zeggenschap. De eerste was Berend Ketel, in 1596 aangesteld door Graaf Willem Lodewijk van Nassau, stadhouder van Friesland en ommelanden, thuisbasis Leeuwarden.

Het OERmuseum in Diever (Drenthe) is gehuisvest in het in 1604 gebouwde Schultehuus, de voorloper van het gemeentehuis, de rechtbank en het Kadaster. Foto: © Albert Hendriks, Fries Nieuws.

Een zootje ongeregeld had februari 1582 Diever en omstreken platgebrand. De Friese prins, later van Oranje-Nassau, was klaar met het gedonder aan de grens. Hij schopte de Spanjaarden van de hei en wist aldoende, in combinatie met het benoemen van betrouwbare ‘ambtenaren’, de orde aan de Drentse kant van de Friese grens te herstellen. Dat was in de Tachtigjarige Oorlog, een mega opstand van de bekende Zeventien Provinciën tegen Spaanse koningen, een strijd die begon met de bestorming van katholieke gebouwen door protestanten, de Beeldenstorm.

Geen periode met gezellige terrasjes en zo, maar wel het begin van de bouw van een ‘schultehuus’, een centrum waar gezag uitgeoefend werd. Verre van democratisch natuurlijk, maar er woonden ook maar weinig mensen in de Drentse wildernis die inspraak wensten. Zij, nazaten van rendierjagers en hunebedbouwers, zaten in in hun natuurhuisjes nog na te bibberen van de laatste ijstijd. Ze waren eigenlijk wel blij met een Friese graaf die de bezetters van hun gras- en heidevelden naar het zuiden had verjaagd en die schulte Berend Ketel als vertegenwoordiger van nieuwe orde en gezag aangewezen had. De Drenten in Dieverderdingspil, één van de zes bestuursdistricten in Drenthe, kwamen er voorlopig ook niet meer van af. Tot 1737 regeerde daar, in Diever dus, de familie Ketel; dat wil zeggen vijf generaties achterelkaar. Als het Brabant was geweest heette de carnavalsvereniging zonder twijfel ‘De Fluitketels’.

Héél mooi

Anno 2024 is het Schultehuus een bloedserieus museum, veel mooier en interessanter dan de voorgevel doet vermoeden, ondanks het gebeeldhouwde wapen van de familie Ketel boven de entree en de kleine gebrandschilderde glas-in-lood-ramen. Weinig pronk en praal en geen gracht om de tent, zoals in Friesland, maar een robuust landhuis aan de brink, het centrale dorpsplein. Eigenlijk heel puur, passend bij de grote stappen terug in de tijd die je daar kunt zetten.

Volwassenen en kinderen worden ieder op hun niveau door pakweg 200.000 jaar prehistorie geloodst: van de laatste ijstijd tot heden. Het museumconcept is zeer educatief, maar ook vermakelijk, vooral voor de jeugd die mag uitvinden hoe je tonnenzware zwerfkeien verplaatst en heft om een grafkelder te bouwen. En welk museum biedt je een ‘meet & greet’ met een mammoet. Of een Expeditie Robinson in het achterliggende natuurland? Het OERmuseum in het Schultehuus! Met dank aan de ‘Prins van Vriesland’, maar vooral aan de aardige en deskundige vrijwilligers!

Meer info:

www.oermuseum.nl

Meer foto’s:

www.facebook.com/friesnieuws

Het OERmuseum is boeiend voor jong en oud. Een bezoek heeft meer effect dan een reeks colleges of lessen op school over de ijstijden. Het is een reis door de tijd die je fantasie over het leven in het verre verleden ondersteunt. Foto’s: © Albert Hendriks, Fries Nieuws.

Tegeltableau met Friese Prins van Oranje Nassau. Foto: © Albert Hendriks, Fries Nieuws.

Sint Piter. In Grou vieren ze in februari Sinterklaas!

15 februari 2024/ Bezienswaardigheden, Evenementen, Typisch Friesland

Door Albert Hendriks, 7 en 10 februari 2024

Het mysterie van Grou. Waarom vieren ze in Fries waterdorp in februari Sinterklaas? Een zoektocht.

GROU (NL) – Begin februari 2024, na vijven, tracht de heengaande zon het centrum van het Friese watersportdorp Grou in het donker te laten verdwijnen. Maar er is verzet in de Middeleeuwse steegjes — die verhoudingsgewijs op wonderlijk grote pleinen uitkomen — en langs de kaden: romantische straatverlichting. Zo vinden vreemde gasten zeker de weg naar de boetiekachtige winkels, kroegen en restaurants. Grousters hebben geen verlichting nodig. Zij vinden de weg en hun dorpsgenoten wel op de tast.

Sint Piter als Sinterklaas met Aldemar (voorheen Zwarte Piet) op de boot uit Spanje

De intocht van Sint Piter in Grou op zaterdagmorgen 10 februari 2024. De boot komt altijd om 10.30 uur aan bij de Nieuwe Kade bij Hotel Oostergo. © Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Raar maar waar, er loopt geen kip op de klinkers! Wind- en doodstil is het. Straat- en kamerlampen stralen uitnodigend vorstelijk oranje licht uit, maar geen mens te zien in de schijnsels. Toch! Twee medewerksters van bakker Marten Boonstra. Ze begroeten de binnentredende verslaggever van Fries Nieuws vrolijk. Tot ze de camera zien. In de mooie zaak wordt op een prominente plek Sint Piter banket gepresenteerd: een klomp met een wortel en wat lekkers dat op gekleurde schuimbeton lijkt. Zijn ze hier toch de weg kwijt, ondanks de vele lantaarns, waaraan op verscheidene plekken rode pakjes hangen? Vieren jullie drie maanden later dan elders in Nederland nú Sinterklaas?

De dames, niet de jongsten, lijken maandenlang geen buitenlander te hebben gezien. Het is winter. Ze moeten er even inkomen als ‘de toerist’ vraagt wat die wortel in de klomp te betekenen heeft. En waarom ze zwarte hoedjes met een ouderwetse lasbril verkopen? En sprookjesboeken ‘It grutte Sinter Piter ferhaleboek’.

Schuchter en schichtig verdwijnt het verkoopstel achter de barricaden. Als de reporter, op zoek naar Friese eigenaardigheden, vraagt of ze met de zwarte klomp, het hoedje en de ‘duikbril’ op de foto willen om hun handel te promoten, is het antwoord: “Geen sprake van.” Hij krijgt het food, eigenlijk meer non-food, voor zich gezet alsof hij het paard van Sinterklaas is. En ze verdwijnen weer in de catacomben. Het is bijna sluitingstijd. En pakjesavond, zo blijkt later, maar alleen bij de bakker.

Aankomst boot Sint Piter met zijn hulp Aldemar

De pakjesboot met Sint Piter en Aldemar komt aan in Grou. © Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Openluchtmuseum

Slenterend en fotograferend door het dorp ontstaat de indruk dat je op een warme zomeravond door een gesloten openluchtmuseum loopt, zoiets als in Arnhem. Naarmate de stappenteller hogere getallen aangeeft, wordt het steeds mysterieuzer. Hier en daar duikt de heilige Sint Piter op: op de grote kerk op de terp en op de pastorie bijvoorbeeld. En in een verlaten steegje met een klein meisje, zo te zien een prinses. Krijg nou wat, in het Fries “net te leauwen!” Wat is hier gaande?

Op de omloop van de terp, de verhoging waarop de enorme, uit allerlei stenen opgetrokken kerk staat, een man die zijn hond uitlaat. Een kloosterlijke ambiance. Het eens Katholieke Godshuis werd bijna duizend jaar geleden gewijd als Sint Piters basiliek vanwege de verering van de apostel Petrus, Piter voor de Friezen. Hij werd de beschermheilige van het in de Middeleeuwen (500-1500) door veehouderij en visserij behoorlijk welvarend geworden Grou, dat ook toen rondom omgeven was door water. Geen fietsknooppunt, maar een waterknooppunt in het lage midden van de provincie. Alle transport ging per boot. Zo kon een dorp als Grou zich voorspoedig ontwikkelen, naast de Friese Elfsteden, met als dichtstbijzijnde buur de hoofdstad Leeuwarden.

Middeleeuws Grou bij avond, 7 februari 2024. Smalle steegjes, een mysterieuze muurschildering, een lege haven, een verlichte poort en een relatief grote kerk, de aan Petrus gewijde Sint Piterkerk, gebouwd in Romaanse stijl in de 13de eeuw. © Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Muurschildering aan eind van steegje in Grou, nabij de Nieuwe Kade.© Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Vragen

De wandelaar, rond de 65, blijkt stukken aardiger en informatiever dan de dames van de bakker. Sint Piter? “Oh, zie het als een soort Sinterklaasfeest, alleen op een ander tijdstip. Mijn kinderen vonden het heel leuk. Maar die zijn nu groot.”

Hij ligt er duidelijk niet wakker van, maar de ontdekkingsreiziger wel. Wat houdt het allemaal in? Waar staat Sint Piter voor? Waarom zijn de winkels open en is iedereen pleite? In de huizen volop licht, geen gordijn gesloten, maar geen mens te zien. De volgende stap: naar Grou bij daglicht. Oant moarn!

De dorpshaven van Grou. © Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Bij daglicht

Woensdagmiddag 7 februari 2024: tumult in het centrum van Grou, het hoofddorp van Mid-Friesland! Reuring is er wel eens vaker, maar meestal in de zomer. Voor de deur van de plaatselijke bank, RegioBank Grou, wachten enkele dames met kinderen en heren. Janke Sietsma, secretaris van Pleatslik Belang Grou, waakt over het lint dat voor de entree van de bank is gespannen, dit bij afwezigheid van de voorzitter, politieman, zanger en gitarist Martin Koning. Er staat blijkbaar iets spectaculairs te gebeuren.

Om de pers te woord te staan zijn Wendy Hoogeboom en Peter van den Broek van de partij, respectievelijk communicatie- en public relationsmanager en voorzitter van het Sint Piter ‘komitee’. Zwaar geschut, hoewel zonder overgewicht. Het duo is in stelling gebracht om het bezoek van Aldemar in goede banen te leiden. Aldemar?

Net even anders

Een ‘zwerver’ nadert op de stoep van de Parkstraat het bankgebouw. Dat is hem! Om een lang verhaal kort te houden: Aldemar is de rechterhand van Sint Piter. En Sint Piter is de Sinterklaas, die geen Sinterklaas is, althans niet de alom bekende 5 december-figuur. Die trekt in een tomaatrode jurk (soutane) door het land met Zwarte Pieten, vaak door de Glorix gehaald, soms roetzwart, een spoor van heibel achterlatend. Trammelant, daar houden ze in Grou niet van, omdat Sint Piter voor alles een kinderfeest is. De uit 1903 daterende Grouster Sint draagt geen rode, maar een witte soutane. Zo weet je dat je de juiste voor je hebt.

Samen komen Sint Piter en Aldemar zaterdagmorgen 10 februari 2024 om half elf met de boot bij de Kade in Grou aan, vlakbij hotel Oostergo. Aldemar is dus geen gevlekte Piet, maar een goedlachse blonde Fries die volgens de persvoorlichters een boomhutbewoner in het nabijgelegen Nationaal Park De Alde Feanen is.

Komt hij de bank beroven? Nee, hij opent de Sint Piter shop in het bankgebouw. Daar kun je tot en met 21 februari promoartikelen kopen ter verering van Sint Piter. En Grou natuurlijk, het een na mooiste dorp van Friesland. Als Aldemar van de aanwezige kinderen een schaar heeft gekregen en het lint voor de deur gehalveerd heeft, blijkt binnen een handeltje te staan waarop de Paus en de burgemeester van Lourdes jaloers zouden zijn. Geen breekbare Roomse Sint Pieterpleintjes en Mariabeelden, maar kleding waarmee je voor de dag kunt komen.

Sprookjes

Peter van den Broek blijkt een geboren mannequin. Tijdens zijn optreden kopen de eerste klanten ‘It grutte Sint Piter ferhaleboek’. Het is een boek met sprookjes. Ze zijn niet geïnspireerd op de fantasieën van de Duitse broers Grimm, bekend van Roodkapje, Tafeltje Dek Je, Ezeltje Strek Je en vele andere, maar vrijgekomen uit het brein van lokale, taalkundig goed onderlegde figuren. Diepfriezen, want alle verhalen zijn in het Fries. Maar een slimme Hollander komt er wel uit, geholpen door de prachtige inspirerende illustraties. Een artistiek volkje, die Grousters, anders dan de Vetkopers in Leeuwarden. Die moeten uit de hele wereld kunstenaars aantrekken om wat moois te creëren.

Erfgoed

In Grou gaan ze al eeuwen voor originaliteit en behoud van tradities die samenhangen met het Sint Piterfeest. “Ons feest is sinds 2018 officieel immaterieel erfgoed,” zegt Van den Broek trots. Dat is inderdaad bijzonder, want wie de historie van het Grouster kinderfeest tot zich neemt (zie de link onder Meer info’ aan het eind van dit artikel), leest dat het van generatie op generatie overgeleverde gebruik rond Sint Piter geëvolueerd is van een gedenkfeest rond de heilige Petrus (waarnaar de plaatselijke Middeleeuwse Sint Piterkerk vernoemd is) naar een verlaat Sinterklaasfeest, om vervolgens een bijna twee weken durende happening met totaal nieuwe elementen te worden.

Aan UNESCO Werelderfgoederen, zoals de Waddenzee en het Eise Eisinga Planetarium in Franeker, mag in principe niet gesleuteld worden, maar bij Nederlands immaterieel erfgoed is aanpassing aan de tijd toegestaan. Zou dat niet gebeuren, dan zou het vervliegen. Daarom in Grou geen Zwarte Piet of Pyt, maar Aldemar, een vrolijke Fryske Gea’er, een natuurman.

Het gedenken van Sint Piter begon in de vierde eeuw, ingesteld door de Rooms Katholieke kerk voor Petrus, de beschermheilige voor onder andere vissers en schippers. 22 Februari is de officiële gedenkdag, maar in Grou vieren ze zijn verjaardag op 21 februari, de avond ervoor, met een pakjesavond voor de kinderen in het dorp. 21 Februari is ook de dag dat Sint Piter de sleutel weer inlevert bij de burgemeester (die hij op de dag van aankomst kreeg) en huiswaarts keert, terug aar Spanje gaat.

De dag van aankomst is altijd de zaterdag vóór 21 februari, tenzij die zaterdag in de voorjaarsvakantie valt. Dan vindt de intocht nog een zaterdag eerder plaats, zoals in 2024 het geval is.

De in Romaanse stijl gebouwde Sint Piterkerk dateert uit de 13de eeuw. © Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Intocht: Iedereen is welkom

6.000 Dorpsbewoners vieren het feest op de een of andere manier, vooral basisschooljeugd die overal bij betrokken wordt. Het 72-ste Sint Pitermearke, een Sinterklaassprookje voor jong en oud, wordt dit jaar tien keer opgevoerd in een zaaltje van hotel Oostergo en is totaal uitverkocht. 135 personen kunnen per optreden genieten van het toneel.

Zaterdag 10 februari kwamen een paar duizend Grousters en oud-Grousters naar de intocht van Sint Piter. Om 10.30 uur arriveerden hij en assistent Aldemar bij hotel en restaurant Oostergoo aan de Kade en trokken vervolgens door het dorp na een officiële ontvangst op het Halbertsmaplein door onder andere de burgemeester van de gemeente Leeuwarden, de heer Sybrand van Haersma Buma.

Buitenstaanders en buitenlanders die geïnteresseerd zijn in de oude traditie van de Sint Piter-viering in Grou zijn altijd welkom, benadrukt Peter van den Broek, voorzitter van de organisatie. Op tijd naar Grou gaan is het advies. Anders dan je misschien zou verwachten, zijn in het compacte Grou heel veel leuke cafés en restaurants en winkeltjes, zoals de Sint Pitershop, die alleen in februari, tot de viering van de verjaardag van Sint Piter, 21 februari dus, geopend is.

Meer info:

www.sintpiter.nl/geschiedenis/

www.sintpiter.nl

www.grou.nl

Meer foto’s:

http://www.facebook.com/friesnieuws

Bijna het hele dorp loopt uit om Sint Piter en Aldemar, de opvolger van Zwarte Piet (Pyt in het Fries), te begroeten. Op de happening komen ook veel oud-inwoners van het Friese waterdorp af. Het is niet alleen een groot meerdaags kinderfeest, maar ook een reünie. © Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Grote drukte op het Halbertsmaplein waar altijd de centrale ontvangst plaatsvindt. © Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Qua verkoop van promotieartikelen (merchandising) heeft Sint Piter het minstens zo goed voor elkaar als de Paus en de bisschop van Lourdes. © Albert Hendriks Friesland Holland Nieuwsdienst

Stinzenflora: Friesland is dit voorjaar weer botanische hotspot

6 februari 2024/ Uitgelicht, Bezienswaardigheden, Tuinen

Door Albert Hendriks, 6 februari 2024

Stinzenflora: Friesland is weer botanische hotspot

IJSBRECHTUM (NL) – Botanici en andere bloemen- en natuurliefhebbers krijgen weer jeuk nu de eerste stinzenplanten weer de kop vrolijk en wel opsteken. Als het voorjaar in Friesland is komen op diverse oude landgoederen (terreinen van Friese kasteeltjes, staten en stinzen), in pastorietuinen en landschapsparken en op erven van oude boerderijen iedere dag meer wilde bostulpen, sneeuwklokjes, krokussen, holwortels, winterakonieten, haarlems klokkenspellen en adderwortels in bloei.

Maar wanneer moet je waar zijn? Vanaf 10 februari 2024 biedt de website www.stinzenflora-monitor.nl het overzicht van bloeiende stinzenplanten op locaties in Fryslân, Groningen en zelfs Noordwest Duitsland.

De bostulp in bloei in de tuin van slot Epema State in Ysbrechtum. Foto: Stinze-Stiens.

Adellijke planten

De naam stinzenplant is ontstaan in Feanwâlden (Veenwouden) tussen Burgum en Dokkum. Daar staat nog een restant van de enige Friese stins, een dikke vierkante stenen verdedigings- en opslagtoren. Daar bloeit al eeuwenlang, waarschijnlijk al vanaf 1300, een scala aan verschillende soorten ‘stinzenblomkes’, van massaal voorkomende sneeuwklokjes en krokussen tot de bijzondere soorten zoals holwortel, kievitsbloem, Oosterse sterhyacinten, dichtersnarcissen en het Haarlems klokkenspel aan toe.

De stinzenplanten zijn vaak aangeplant door de adellijke families die hun tuinen in het vroege voorjaar wilden opfleuren. Al eeuwenlang komen de planten ieder jaar trouw weer naar boven. Vanwege de historie, grondsoort en ligging is iedere locatie anders en bloeit niet alles tegelijk. De stinzenflora-monitor biedt gedurende het seizoen (van begin februari tot medio mei) een overzicht van de soorten, de bloeitijden en op welke locaties ze te vinden zijn. Vanaf het seizoen 2024 is Epema State in Ysbrechtum, een kasteeltje bij Sneek, ook wekelijks te vinden op de monitor. Vroeg in het seizoen bloeien hier de winterakonieten en krokussen. Later in het voorjaar zijn het gevlekt longkruid en de bostulpen hier volop aanwezig.

Wat is stinzenflora-monitor?

De website www.stinzenflora-monitor.nl is een samenwerking van verschillende organisaties en daarmee een netwerk van eigenaren en beheerders van stinzenflora-tuinen en parken. Dit jaar doen er in totaal 15 locaties mee. Wekelijks voeren vrijwilligers foto’s en bloeigegevens in, zodat bezoekers van de website up-to-date op pad kunnen om van de bloeiende stinzenflora te genieten.

De Friese natuurbeschermingsorganisdatie It Fryske Gea is de penvoerder namens de redactie van de monitor. In de redactie zitten: It Fryske Gea, Stefien Smeding (medewerker cultuurhistorie en erfgoed), Landschapsbeheer Friesland, Jan Piet de Boer (adviseur landschap), Stichting Martenastate, Henk Buith (voorzitter bestuur), Groenadvies Heilien Tonckens, Heilien Tonckens (expert stinzenflora) en Aad van der Burg (voormalig docent/directeur Nordwin College, excursieleider Martenastate).

Meer info:

www.stinzenflora-monitor.nl

www.itfryskegea.nl/stinzenflora/stinzenflora-monitor/

www.statenstinzen.nl/staten-en-stinzen/epemastate/

Meer foto’s:

www.facebook.com/friesnieuws

Gevulde sneeuwklokjes en krokussen bij de Schierstins in Feanwâlden (Veenwouden) – Foto: Harm Woelinga

Epemastate. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Epemastate. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Schierstins. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Schierstins. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Schierstins. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Schierstins. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Stinzenflora rond de in 1646 gebouwde Hervormde kerk ‘op de hoogte’ in Wolvega. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Stinzenflora rond de in 1646 gebouwde Hervormde kerk ‘op de hoogte’ in Wolvega. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Stinzenflora rond de in 1646 gebouwde Hervormde kerk ‘op de hoogte’ in Wolvega. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

In het spoor van paupers: Nationaal Vlechtmuseum Noordwolde

6 februari 2024/ Musea, Friese wouden

Door Albert Hendriks, 21 januari 2024

Luchtige meubelen van Jan des Bouvrie en andere designers in eens armoedig Fries vlechtdorp

NOORDWOLDE-FRIESLAND (NL) – Met name in het westen van Drenthe, maar ook in het oosten van Friesland, word je in musea geconfronteerd met het woord pauper. Met paupers worden arme sloebers en wezen uit het westen van Nederland bedoeld. Ongemanierd volk in de ogen van hen die het veel beter hadden. Ze werden 200 jaar geleden naar het noorden gezonden voor een soort heropvoeding op de heide, in de koloniën van de Maatschappij van Weldadigheid, nu UNESCO Werelderfgoed.

In het spoor van paupers: een impressie van het Nationaal Vlechtmuseum in het Friese Noordwolde. Foto’s: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

De paupers werden voorafgegaan door in plaggenhutten levende turfgravers. Armoede en uitbuiting, eeuwenlang. De weg naar enige welstand was lang, hetgeen te zien is in het Nationaal Vlechtmuseum Noordwolde in het Zuid-Friese Noordwolde. In dit dorp in de Gouden Friese Wouden, vlakbij Nationaal Park Drents-Friese Wold en het Drentse Frederiksoord, waar zich het bezoekerscentrum van de Koloniën van Weldadigheid bevindt, waren de inwoners na de turftijd, vanaf ongeveer 1850 tot halverwege de 20-ste eeuw, bijna allemaal druk met het vlechten van manden, wiegen en meubelen. Eerst van in de omgeving aanwezige wilgenteen en biezen, later van rotan uit Indonesië en andere landen met tropische regenwouden.

De kern van de rotanstengels is massief, dit in tegenstelling tot bamboe. Het buigzame en duurzame ‘riet’ uit de tropen werd ook versneden in verschillende diktematen en werd dan rotan-pit of pitriet genoemd. De sterke buitenlaag van de rotanstengels, rotanscheen, sneed men in verschillende breedtematen om onder andere te gebruiken als wikkelband en als vlechtband voor matwerk voor de stoelzittingen en leuningen.

Meubelindustrie

Van de grootschalige ambachtelijke productie van de eens populaire huiskamer-, tuin- en serremeubelen in Noordwolde is niets meer over. Eén van de laatste toppers uit het rijke Noordwoldiger meubelverleden is de fauteuil die presentator Rik Felderhof (nu 76) in zijn bekende televisieprogramma De Stoel (1990-2004) gebruikte. Deze werd ontworpen door Jan des Bouvrie en gemaakt door rotanmeubelproducent Rohé in Noordwolde. Dat was eens.

Wie weet beleeft Noordwolde, een steeds leuker wordend recreatiedorp, een come-back als ontwikkel- en maakcentrum van gevlochten meubels, maar dan meer in de categorie onderscheidend design. Want wie de vele filmpjes in het Vlechtmuseum bekijkt, zal vaststellen dat het seriematige handwerk van toen nu onbetaalbaar is. Dus moet het uniek, exclusief zijn, zodat de liefhebber bereid is de buitengewone prijs te betalen. Een stoel als kunstwerk. Een ‘wicker work art chair’ uit Noordwolde.

Maar wie kan er nog professioneel vlechten? De Rijks Rietvlechtschool in Noordwolde, gesticht in 1911, werd in 1967 gesloten. Het monument biedt nu heel toepasselijk onderdak aan het geheel vernieuwde Vlechtmuseum. De directie probeert onder andere door middel van workshops te redden wat er te redden is van het bijzondere ambacht van rietvlechter, eigenlijk meubelmaker. Wellicht net op tijd.

Toekomst

Het Vlechtmuseum biedt een terugblik, maar het zet je ook aan het denken. Wat kun je allemaal wel niet vlechten? Zou je stoelen van nieuwe natuurlijke grondstoffen, zoals hennep, kunnen vlechten? Past hier een zaal met buigzame kunst als nieuwe dimensie? De mode is al present in de vorm van een tentoonstelling van antieke en moderne handtasjes. Geen onbetaalbaar, minimalistisch en onpraktisch spul van Louis Vuitton en Ralph Lauren, maar mooi, nuttig en duurzaam. En met een verhaal. Van paupers.

Meer info:

www.vlechtmuseum.nl

www.proefkolonie.nl

www.kolonienvanweldadigheid.eu

Meer foto’s:

www.facebook.com/friesnieuws

In het spoor van paupers: een impressie van het Nationaal Vlechtmuseum in het Friese Noordwolde. Foto’s: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

In het spoor van paupers: een impressie van het Nationaal Vlechtmuseum in het Friese Noordwolde. Foto’s: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Twee Friezinnen hijsen in Duitsland mannen aan boord van jacht

6 februari 2024/ Uitgelicht, Motorjachtverhuur, Motorjachtbouw, Watersporttentoonstellingen, Sneek, Dames aan het roer

Door Albert Hendriks, 25 januari 2024

Vrouwen als Linda Kroon en Sandra Reineman, Linssen jachtverhuurders en -verkopers in Sneek, bepalen de koers van mannen…..

DÜSSELDORF (D) – Het mooie van Boot Düsseldorf (20-28 januari 2024) is dat daar boven water komt dat vrouwen de roergangers van vooraanstaande watersport gerelateerde bedrijven in Nederland blijken te zijn. Echt pijnlijk voor mannen. Je ziet het aan hun voorhoofden: overnaads gerimpeld, de ene huidgang over de andere. Wel maritiem dus, maar dan heb je het ook zo’n beetje gehad. De managers zijn dames!

Neem nou Yvonne Linssen van Linssen Yachts aan de Maas in Maasbracht. Nergens zoveel stalen motorjachten in allerlei formaten, uitvoeringen en prijsklassen als in haar stand in de gigantisch grote hal 1. Een prachtige stand: een sfeervol terras omzoomd met klassiek gelijnde stoere boten. Gebouwd in Limburg, dat is nou weer jammer. En ook jammer is dat Limburgers op het vlak van het in serie custom built bouwen en verhuren (via een eigen jachtinvesteringsformule: de boot als beleggingsobject en verdienmodel) de Friezen ingehaald hebben. En dat met een rotgang.

Linda en Sandra verhuren en verkopen luxe jachten.

Linda Kroon (links) en moeder Sandra Reineman 24 januari 2024 in de stand van Linssen Yachts in hal 1 van Boot Düsseldorf. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Linssen Yachts en Linssen Boating Holidays kom je overal in Europa tegen. Waar een paar Friese charterbedrijven in hal 14 alles uit de kast moeten halen om geïnteresseerde huurders aan de balie te krijgen, lopen in hal 1 gevorderde en beginnende watersporters als melkvee naar de melkrobot die Linssen heet. Waarom? Heel simpel. Dáár liggen de jachten die je kunt kopen en huren. Dáár kun je het interieur, jouw vakantiehuis op het water zien. Dáár trek je jouw dwarse partner, meestal ook een vrouw, over de streep.

Twee stoere Friezinnen

En bij wie tekenen ze een huurcontract? Dat doen ze dan weer bij twee Friezinnen! Logisch, met carnaval voor de deur moet je een beetje uitkijken met Limburgers, dus geeft de werf daar, in Düsseldorf, Sandra Zipp-Reineman en haar 26-jarige dochter Linda Kroon alle ruimte.

Was Sandra tot begin dit jaar onder de naam Sanzi Yacht Charter vooral bezig met de verhuur van 22 Linssens aan de Zwolsmanweg in Sneek, sinds 1 januari heeft ze er een vette taak bij: het exclusieve dealerschap van Linssen motorjachten voor Noord-Nederland, inclusief Amsterdam en onderdorp Amstelveen, waar het geld tegen de kaden van de Amstel klotst. Het duo kent zijn pappenheimers, want Linda werkt — nu nog — bij de internationaal actieve accountants- en adviesorganisatie KPMG in Amsterdam en Sandra had er al een scheepslading klanten. Limburgers kunnen veel, maar zonder Friezen is het moeilijk roeien. Op Boot Düsseldorf scoorden moeder en dochter de eerste beursdagen al. En niet te zuinig! Sandra helpt enthousiaste Harderwijkers, die de stand bezochten, een gloednieuwe Linssen charterbasis optuigen. Daarvoor moet ze enkele investeerders in luxe jachten strikken, maar dat is haar wel toevertrouwd. De eersten hebben zich al gemeld; op de beurs werden al champagneflessen ontkurkt.

En Sneek? Die vestiging gaat Linda per 1 mei runnen. Zij is de derde generatie Reineman in de jachtverhuur. Haar opa Rudy en oma Nely Reineman waren een halve eeuw geleden pioniers in de luxe jachtverhuur. Alsof je als hoofdrolspeler naar de première van je eigen film ging, zo werd je in Uitwellingerga, later in Sneek, ontvangen. Nu gaat Linda ook lopers uitrollen, maar of die rood zijn is zeer de vraag. Zij bedenkt vast iets nieuws!

Meer info:

www.sanziyachtcharter.nl (Linssen jachtverhuur en –verkoop in Noord-Nederland)

www.linssenyachts.com

www.linssenboatingholidays.com

www.boot.de (grootste en meest veelzijdige indoor watersporttentoonstelling van Europa)

Meer foto’s:

www.facebook.com/friesnieuws

Sandra Kroon in stand van Linssen Yachts

Linda Kroon heeft er duidelijk zin in: een onderscheidende jachtverhuurder zijn. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Sandra Reineman verkoopt een luxe jacht op Boot 2024.

Het is de kracht van Linnssen Yachts en de kunst van Sandra Reineman: bootliefhebbers overhalen te investeren in een nieuw jacht voor de verhuur via Linssen Boating Holidays. Luxe jachten zijn al jaren een interessante belegging. Volgens kenners kan een boot in de verhuur een hoger rendement opleveren dan bijvoorbeeld een vakantiewoning, waarmee je aan de grond en vele verplichtingen vastgenageld zit. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Linssen Yachts is één van de weinige Nederlandse staaljachtbouwers die groots vertegenwoordigd is op Boot Düsseldorf. Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Verhuurders aan boord van een Linssen motorjacht

Foto: © Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Tom Waes (Reizen Waes) laat in Friesland expeditieschip bouwen

5 februari 2024/ Evenementen, Zeiljachtbouw, Made in Friesland Holland

Door Albert Hendriks, 25 januari 2024

TV-maker Tom Waes laat in Makkum expeditieschip bouwen voor nieuw programma: Zeilen Waes

DÜSSELDORF (D) – De stoerste man van Vlaanderen, televisiemaker Tom Waes (55), ook in Nederland bekend door Reizen Waes, uitgezonden door de VPRO, heeft een nieuwe liefde gevonden. Nee, niet Josefien Sappé uit Langweer (op foto met maquette van Waes’ jacht), verkoopmedewerker bij KM Yachtbuilders in Makkum, maar een zeiljacht uit de Bestevaer-collectie van haar baas Eeuwe Kooi. Overigens had ook mevrouw Sappé best in de prijzen kunnen vallen, want ze zit in dezelfde leeftijdscategorie en haar specificaties vertonen veel overeenkomsten met de schoonheden die de Belgische TV-presentator eerder versleet. Maar helaas pindakaas, Waes heeft zich recent gestort op een doctor in de chemie, de 20 jaar jongere Charlotte Vranken uit het Belgische Limburg. Zo’n mix van oud en jong is een garantie voor bruisende chemie. En passie? Tom en Charlotte hebben in ieder geval twee liefhebberijen gezamenlijk: reizen en feesten. Dat kan wel eens afdrijven en rietzeilen worden met de Friese boot.

De van Reizen Waes bekende Belgische televisiepresentator Tom Waes (links) tekende 22 januari 2024 het contract waarin hij directeur Eeuwe Kooi van KM Yachtbuilders in het Friese Makkum (80 medewerkers) de opdracht geeft een expeditieschip te bouwen.

Tom en Charlotte gaan varen met een aluminium Bestevaer 53 SY zeiljacht van 15 meter. De roerganger zal vooral Tom zijn, want zeer waarschijnlijk gaat zij niet deel uitmaken van het nieuwe tv-programma ‘Zeilen Waes’. Hij heeft de fascinatie voor zeilen en droogvallen opgedaan tijdens een televisieopname met Eeuwe Kooi van KM op de Friese Waddenzee, een paar jaar geleden. Wat voor tv-reizen Waes de komende jaren precies gaat maken, is nog niet bekend. Een idee is de sporen van Belgische ontdekkingsreizigers te volgen.

Maar eerst moet de zeilboot te water en dat zal pas in de loop van 2025 zijn. De bouw vergt veel tijd, want het is een schip met veel apartigheden, zoals een casco van hoofdzakelijk gerecycled aluminium en een interieur van bamboe. Dat zou duurzaam zijn. Waes zegt in de Belgische kranten Gazet van Antwerpen en De Morgen zich bezwaard te voelen na zijn vele milieubelastende wereldreizen. Ook de Nederlandse reisverslaggever en tv-presentator Floortje Dessing zei onlangs de druk te voelen na dinosaurusachtige afdrukken in de vorm van vlieg- en bootreizen achtergelaten te hebben.

Zeker duurzaam is de elektrische aandrijving met regenererende schroef. Die ‘mixer’ laadt al zeilend de accu’s op. Zonnepanelen gaan ook helpen. Helemaal fossielvrij varen kan volgens Waes niet, gezien de reisdoelen, en dus wordt er ook een stroomgenerator geïnstalleerd.

Er komen drie hutten in de boot en een grote berging in de punt voor de uitrusting van de doorgaans vrij uitgebreide televisieploeg van het productiebedrijf De Mensen in Zaventem. De Mensen produceert Waes’ tv-documentaires voor de Vlaamse omroep VRT.

Maart dit jaar wordt in Makkum begonnen met de bouw van het jacht dat minstens één miljoen euro zou kosten. Waes betaalt de boot uit eigen zak.

Geballaste centerboard

Omdat niet alleen oceanen en diepe zeeën, maar ook havenplaatsen, die alleen toegankelijk zijn voor niet diep stekende boten, riviermondingen en ondiepe getijdengebieden à la de Wadden bestemmingen in het nieuwe televisieprogramma zijn, heeft Waes’ zeilschip een zogenaamd geballast centerboard. Dat is een zware intrekbare kiel (midzwaard) die scharniert vanuit een sleuf aan de onderzijde van de romp. Door de kiel in te trekken kun je voorkomen dat je in ondiepe vaargebieden aan de grond loopt, strandt, of om onder gunstige weersomstandigheden meer snelheid te maken, omdat een deels ingetrokken kiel minder weerstand biedt. Met het intrekken van de kiel verplaats je overigens ook het centrum van de zijdelingse weerstand, wat weer gecompenseerd moet worden door veranderingen in het zeilplan die het zwaartepunt naar achteren verplaatsen. Waes krijgt het allemaal voor de kiezen. Hij moet het zeilen nog leren en ook nog kennis nemen van de gevaren in bijvoorbeeld de poolgebieden, ook bestemmingen die in het nieuwe progamma aan de orde komen. Het wordt Wad!

Specificaties boot van Tom Waes

Type: Bestevaer 53 SY

Naam: Tethys

Werf: KM Yachtbuilders

Architect: Dykstra Naval Architects

Lengte over alles: 16.20m

Lengte waterlijn: 14.97m

Breedte: 4.57m

Diepgang: 1.70-3.50m (geballast centerboard)

Aandrijving: Electrisch

Materiaal: Aluminium (70% gerecycled)

Meer info:

www.kmyachtbuilders.com (ook bouwer van de Bestevaer 36, op Boot Düsseldorf uitgeroepen tot het meest duurzame zeiljacht van het jaar 2024)

www.boot.de (grootste en meest veelzijdige indoor watersporttentoonstelling van Europa)

Meer foto’s:

www.facebook.com/friesnieuws

Josefien Sappé, verkoopmedewerker bij KM Yachtbuilders, toont in de stand op Boot Düsseldorf 2024 een maquette van een Bestevaer zeiljacht dat sterk lijkt op de boot die Tom Waes krijgt.

Maquette van het voor Tom Waes te bouwen zeiljacht.

De stand van KM Yachtbuilders op Boot 2024 in Düsseldorf met Tom Waes.

Een tekening van de Bestevaer 53 SY, de Tethys van Tom Waes.

Behendige Alba Fossa e-bike is geen fatbike, maar wel vet!

4 februari 2024/ Friese fietsen, Unieke fietsen, E-bikes, E-bikes Te Koop

Door Albert Hendriks, 4 februari 2024

Een Fries idee: Alba Fossa Unique Cross Country e-bike met dropper voor nóg makkelijker op- en afstappen!

WOLVEGA (NL) – Samensteller en ontwikkelaar van unieke e-bikes, Unique Cycling in Wolvega in het zuiden van Friesland, heeft een wereldprimeur met een intube design e-bike met hydraulische zadelhoogteverstelling vanaf het stuur: de Alba Fossa Unique Cross Country. Deze schitterende toerfiets, een idee van twee Friezen, Hans de Boer uit Velp en Albert Hendriks uit Wolvega, is buitengewoon allround, sterk, comfortabel en veilig. De elektrische allrounder, die ook met uitgeschakelde ondersteuning fantastisch fietst (moet u meemaken!), is vanaf 1 januari 2024 verkrijgbaar, onder andere bij de officiële dealers Weerman Fietsen in Wolvega en Kuinre Tweewielers (Mark Bloemhof) in Kuinre.

Unique Cycling presenteert: Alba Fossa Unique Cross Country, de veiligste en meest comfortabele allrounder!

Uitzonderlijk comfortabel, sportief en veilig

Met de nieuwe Alba Fossa Unique Cross Country is fietsen in alle seizoenen, in de stad en op het platteland, in de natuur, op wegen en paden van verschillende kwaliteit, leuker dan ooit. Het zadel laten zakken bij op- en afstappen, kort stoppen voor een verkeerslicht of oversteek en al rijdend de zithoogte traploos aanpassen doet u simpel met een hendeltje aan het stuur, onderdeel van het in de mountainbikewereld beproefde dropper-systeem.

Deze niet zware, maar wel beresterke elektrische toerfiets met alle essentiële onderdelen van Shimano, inclusief de slimme middenmotor, heeft dankzij het diep en ruim gemodelleerde V-frame een brede in- en afstap van slechts 39 cm hoog. De stoere vorm en het degelijke laswerk maken het frame uitzonderlijk stijf en draagkrachtig, dit in samenhang met de extra sterke en perfect schokken dempende voorvork. De mate van veercomfort is met de hand instelbaar! Voorts staan de lage centrale ophanging van de aandrijfunit en de brede banden garant voor een optimale wegligging en koersstabiliteit, ook op minder strakke wegen.

De voor- en achter gemonteerde hydraulische velgremmen met remkrachtverhoger (brake booster), alsmede de extra houvast biedende ergonomische handvatten leveren eveneens een grote bijdrage aan het rijcomfort en het maken van een veilige noodstop.

Waar u ook rijdt, u blijft schoon dankzij de prachtige, pianozwart gecoate spatborden van 62 mm breed. Het voorspatbord loopt aan de motorzijde bewust verder door om u en de aandrijving te beschermen tegen modder en andere smerigheden op straat, bijvoorbeeld schapenstront als u langs de zeedijken of door heidevelden fietst. De elegant gebogen zwarte spatborden met een versterkende knikrand accentueren het stoere design van de Alba Fossa Unique Cross Country.

Technische details die er toe doen!

De Alba Fossa Unique Cross Country heeft onderdelen en kenmerken die zeer onderscheidend zijn. Het is geen doorsnee intube e-bike, maar een sportieve allrounder met een groot uithoudingsvermogen. Hoe exclusief en uniek de fiets ook is, hij is niet duur: €3500,-. Dat komt vooral door de korte lijn tussen de fabrikant en de dealer, uw altijd paraat staande serviceverlener. Een Alba Fossa zonder droppersysteem kost overigens €3.000,-.

Fabricage en eindmontage:

De Alba Fossa Unique Cross Country is een zogenaamde custom built version, gebouwd door Bike Fun International (Tsjechië) en Alba Bikes (Hans de Boer, Nederland), afgemonteerd volgens de specifieke wensen van Albert Hendriks, directeur van Unique Cycling, Hoofdstraat West 38, 8471 HV Wolvega, Nederland, tel. 0561-615364.

Frame voor iedereen

Uniseks (wide base V-frame)

Recreatieve geometrie

Easy-On Easy-Off (lage en ruime in- en uitstap)

Laagste instaphoogte: 39 cm

Framemaat: M 50 of 54 (voor personen met een lengte van ca. 160 tot 190 cm)

Wielbasis: 114 cm

Totale lengte incl. wielen: 183 cm

Handige en natuurlijke kleur

Metallic warm antraciet: goed te reinigen en te poetsen! Vuil is minder zichtbaar.

Powerbatterij en snellader

Darfon Shimano zwart, Li-ion, 508,2 Wh, 36,3 V, 14 Ah intube. Deze is onzichtbaar geïntegreerd in een ruimte aan de onderzijde van het frame, afgedekt met een sterke bijkleurende aluminium kap met draaiknop. U kijkt als fietser dus niet tegen een plastic batterijdeksel op de bovenzijde van het frame aan, in de fietsenfabricage vaak toegepast vanwege de lagere prijs.

Darfon snellader 5,6 A (168 W max) met adapter om de uit de fiets genomen batterij in huis of in de hotelkamer op te laden

Oplaadtijd: van 0 tot 100% in ca. 3 uur

Licht en compact, geïntegreerd in schuine hoofdframebuis.

Uitneembaar, maar batterij in de fiets opladen is handiger en veiliger.

Lithium-ion accu met lange levensduur, gewicht ca. 2,5 kg

Groot bereik (actieradius)

Op basis van praktijktesten:

Eco-stand: ca. 125 km

Normal-stand: ca. 100 km

High-stand: ca. 75 km

Attentie!

Het bereik wordt mede bepaald door het schakel- en rijgedrag, gewicht, omvang en kleding van de berijder, het gewicht en omvang van de bagage, het soort wegdek, de bandenspanning en de weersomstandigheden.

Slimme en krachtige motor

Shimano STEPS E6100 middenmotor

Vrijloopmotor

60 Nm (het koppel, het motorvermogen, is met de app E-Tube van Shimano ook op 50 Nm instelbaar voor nóg groter bereik op één batterijlading)

De gehele rijkarakteristiek is per laptop of app op uw persoonlijke wensen af te stemmen, door uzelf of de fietsenmaker.

De bewezen zeer betrouwbare en solide Shimano STEPS E6100 motor levert een koppel van maar liefst 60Nm, ideaal bij het nemen van steile bruggen en hellingen en maakt snel optrekken mogelijk. De aandrijfunit is waterdicht, weerbestendig, licht, compact, stil en bevordert met zijn vloeiend gereguleerde krachtleverantie natuurlijk en veilig fietsen.

Dankzij de smalle bouw van de motor zitten de pedalen op de idelale plek: dicht tegen het frame voor een natuurlijk en comfortabel rijgevoel.

Walk-assist voor extra ondersteuning wanneer je naast de fiets loopt om bijvoorbeeld een smalle hoge brug te “beklimmen”.

Sensoren

Maar liefst 4 stuks voor het meest soepele en natuurlijke fietsritme:

Rotatiesensor (crankpositiesensor); 2. trapkrachtsensor (koppelsensor); 3. Snelheidssensor; 4. Kadanssensor.

Crankarm/kettingblad

Shimano systeemtechniek: licht van gewicht, slanke en moderne vormgeving.

Hesling Fuente kettingkast voor optimale bescherming van de ketting en broekspijpen.

Duidelijke display

Afneembaar

Zeer gebruiksvriendelijk:

Motor aan/uit

Licht aan/uit

Mate van trapondersteuning (3 standen)

Batterijcapaciteit

Verbruik

Bereik

Gereden afstand per dag (teller is heel eenvoudig op nul te zetten) en in totaal gereden afstand.

U bepaalt overigens zelf welke gegevens u op het scherm ziet en hoe u die wilt zien.

Meerdere weergavemogelijkheden. Met de E-Tube app op uw smartphone of tablet stelt u draadloos uw persoonlijke voorkeuren in en voert u diagnoses uit.

Voortreffelijke trapondersteuning

3 Standen. Met de nieuw ontwikkelde ergonomische schakelaar wisselt u soepel tussen 3 ondersteuningsmodi terwijl u fietst. U houdt de handen tijdens het bedienen van de schakelaar gewoon aan het stuur.

High: Volledige ondersteuning voor een maximale boost (230% ondersteuning)

Normal: Intuïtieve en geleidelijke ondersteuning (150% ondersteuning)

Eco: Betrouwbare ondersteuning tijdens lange tochten (70% ondersteuning)

Walk (wandel): Voor als je met de fiets aan je hand verder moet (in een handomdraai ingeschakeld).

Walk assist

Ondersteuning bij lopen naast de fiets? Ja, aanwezig.

Sublieme verlichting

Voor:

Axa Blueline 30-E (30 lux: verlicht ver voorwaarts en opzij voor een uitstekende zichtbaarheid van alle kanten).

Stroom via de batterij van de e-bike.

Achter:

Spanninga Pling! XE zeer opvallende, krachtig stralende designverlichting. Zeer opvallend chique meelijnend element op het robuuste achterspatbord. Uniek!

Aan- en uitschakeling in combinatie met verlichting voor.

Acht versnellingen

8, handmatig.

Versnellingsgroep:

Shimano Nexus 8 in de achternaaf

Gewicht accu

Ca. 2,6 kg

Gewicht e-bike

Ca. 24 kg zonder tassen en andere extra’s en zonder accu.

Gewicht e-bike met accu in Cross Country-uitvoering: ca. 27,5 kg.

Top remsysteem

Voor: Alhonga, hydraulische schijfrem

Achter: Alhonga, hydraulische schijfrem

Onderhoudsarm en zeer krachtig indien nodig.

Ketting spannen

Handmatig.

Solide stuur en stuurpen

Gemakkelijk handmatig verstelbaar met gebruik van inbussleutel.

Anti-slip-trappers

Lichtlopende gelagerde pedalen met anti-slip.

Handvatten die houvast bieden

Hermanns Line DD36 comfortgrepen

Comfortzadel

Selle Royal Sfera

Magnifieke zadelpen (snelle hoog-laag-verstelling van zadel)

Met de ‘dropper’ zadelpen XLC van Accell Bike Parts (Heerenveen) stelt u al fietsend met een hendeltje aan het stuur traploos de hoogte van het zadel in, bijvoorbeeld ‘laag’ als u van plan bent even te stoppen, af te stappen, of op te stappen, óf bij een steile afdaling, bijvoorbeeld bij het nemen van een bruggetje of helling in een natuurgebied. De werking is perfect regelbaar dankzij de air-oil-cartridge.

Productinformatie:

Merk en type: XLC Suspension Seatpost 30,9/420 mm
Veerweg: 125 mm
Afstandsbediening via interne kabel met ergonomische hendel onderaan het stuur
De luchtgedempte cartridge met hydraulische blokkering (air-oil cartridge) biedt oneindig veel verstelmogelijkheden binnen het verstelbereik van 125 mm
Gegroefd chassis voorkomt ongewenste verdraaiing en zorgt voor een stabiel rijgedrag
Tweebouts zadelklem met microverstelmogelijkheid voor eenvoudige hoekverstelling van het zadel
Interne kabelgeleiding (houdt de bekabeling weg van de draaiende wielen)
Aluminium (550 gram)
Maximum gewicht berijder: 120 kg

Sterke en handige bagagedrager

Atran aluminium bagagedrager (draaglast 30 kg) met snelbinder en Atran Velo System (AVS) transportsysteem. Met dit systeem, vergelijkbaar met het MIK-systeem, bevestigt u diverse accessoires, zoals manden en fietstassen, snel en gemakkelijk achter op uw fiets en kunt u ook heel eenvoudig weer los ‘klikken’.

Beresterke voorvork

Extra sterke verende en handmatig instelbare RST Volant voorvork.

Multislot

AXA XXL ringslot (geschikt voor insteekkabel). Sleutel biedt ook toegang tot de batterijkamer om de batterij uit te nemen.

Solide en stabiele stander

Extra solide Atran Edge éénpoot bij achteras

Banden

Brede meer-grip anti-lek banden

CST Scalato Mondano – 50 mm (50-622 = 28 x 2.00)

Velgen

Stars, zijdeglans zwart

Spaken

Roestvrij staal, zijdeglans zwart

Super spatborden

Heavy Duty, aluminium, 62 mm breed, pianozwart (hoogglans). Extra doorlopend (betere vuilwering).

Fietsbel

Eigentijdse, goed hoorbare en degelijke Widek bel met ‘klepel’ in de vorm van een paperclip.

Garantie

Shimano STEPS onderdelen zijn gegarandeerd tegen materiaal- of fabricagedefecten voor de periode van 2 jaar vanaf het moment van aankoop bij de dealer. Voor de accu garandeert Shimano een minimum van 1000 laadcycli (volledige opladingen) of 60% van de nominale capaciteit gedurende de garantieperiode van 2 jaar.

Voorts heeft u recht op fabrieksgarantie van 2 jaar van ALBA Bikes. Deze garantie is enkel van toepassing wanneer u uw fiets op een gedegen manier onderhouden heeft en dat uw fiets minimaal één keer per jaar een technische onderhoudsbeurt bij de officiële dealer krijgt. Slijtage aan onderdelen als gevolg van het gebruik vallen uiteraard niet onder de garantie.

Op het frame is 10 jaar garantie van toepassing.

Prijs

De Alba Fossa Unique Cross Country modeljaar 2024 kost rijklaar €3.500,-. (inclusief het eerste jaar twee onderhouds- en afstelbeurten voor optimaal rijplezier in lengte van jaren).

Voortdurende optimalisering

Unique Cycling streeft er altijd naar haar producten, diensten en werkmethoden te verbeteren. Daarom behoudt zij zich te allen tijde het recht voor genoemde specificaties te wijzigen.

Meer foto’s:

www.facebook.com/UniqueCyclingFriesland

Organisatie Elfstedentochten biedt unieke zekerheid STO Garant!

4 februari 2024/ Restaurants / Eetcafés, Hotels, Fietsroutes, Friesland vakanties, Reisorganisaties, Elfstedentocht en -route

Door Albert Hendriks, 4 februari 2024

Organisatie geheel verzorgde Elfstedentocht op de fiets in handen van eigenaren hotel en camping Zee van Tijd in Holwert

WOLVEGA/HOLWERT (Friesland) – Rob Fox (44), Nicole van Barneveld (47) en Sytze de Haan (34), eigenaren van hotel-restaurant en camping Zee van Tijd in Holwert aan de Waddenzee, hebben per 5 oktober 2023 de reisactiviteiten van Friesland Holland Travel Service BV in Wolvega overgenomen. In het kader van het op de kaart zetten van hun vakantieverblijven en het dorp Holwert als aantrekkelijke uitvalsbasis voor een verkenning van de Friese Waddenzeekust (UNESCO Werelderfgoed) en de noordelijke Friese Elfsteden, gecombineerd met een bezoek aan Ameland, viel hun oog op de te koop staande reisonderneming van het bureau voor toerisme en nieuwsdienst Friesland Holland. Holwert ligt aan de Elfstedenroute op de fiets, traject Franeker-Dokkum. Friesland Holland Travel Service BV heeft de verkoop van reispakketten gestaakt en het lidmaatschap van de SGR per 5 oktober 2023 opgezegd. De nieuwe eigenaren van het reisbedrijf, actief onder de handelsnaam Friesland Holland Travel, zijn in zee gegaan met STO Garant (https://sto-garant.nl/organisaties/over-sto-garant) die de consument veel zekerheden biedt. Steeds meer touroperators zijn aangesloten bij dit in 2013 opgerichte Nederlandse reisgarantiefonds, waaronder ook veel Friese.

De nieuwe eigenaren van Friesland Holland Travel. V.l.n.r. Sytze de Haan, Nicole van Barneveld en Rob Fox voor hotel-restaurant Zee van Tijd in Holwert.

Directeur Albert Hendriks van Friesland Holland: “Fox, Van Barneveld en De Haan willen hun ambities gestalte geven in een ruimere context en daar passen de Elfstedentocht-arrangementen, een specialisme van Friesland Holland, uitstekend bij. Daarenboven liggen er nog veel reeds ontwikkelde, maar nog niet op de markt gebrachte vakantieproducten op de plank. Mijn vrouw en ik, respectievelijk 65 en binnenkort 70, runnen sinds 1996 het in geheel verzorgde fiets-, boot- en autovakanties gespecialiseerde reisbedrijf. We wilden het van de hand doen, omdat het ons teveel werd. Ieder jaar groeide het bedrijf; de jaaromzet ging richting een miljoen euro. Door aan de handrem te trekken beperkten we de omzet tot een voor twee man hanteerbare omvang. Na een zorgvuldige selectie hebben we de reisorganisatie overgedaan aan het drietal dat bekend is met hotellerie en reismanagement. Dat is een groot pluspunt, want alle facetten van touroperating komen bij Friesland Holland om de hoek kijken, al praten we maar over één vakantiebestemming: Friesland. Het is een bedrijf dat alles in eigen hand houdt om alles onder controle te hebben, de beste waarborg voor een zorgeloze vakantie.”

Bekwaam team
Sytze de Haan, net als Fox en Van Barneveld woonachtig in Holwert, studeerde af aan Breda University of Applied Sciences (voorheen NHTV) als tourmanager en was professioneel reisleider op verre bestemmingen. Hij is voortaan de eerste contactpersoon van Friesland Holland Travel, de handelsnaam van ZvT-FHT BV, de pas opgerichte reisonderneming van voornoemde drie bestuurders.

Het drietal bezit sinds 2020 hotel en restaurant Zee van Tijd (www.zeevantijd.nl), het totaal gerenoveerde en opgewaardeerde voormalige hotel-café De Gouden Klok in Holwert. Rob Fox en zijn partner Nicole van Barneveld hadden 17 jaar lang hotel-restaurant Zee van Tijd op Ameland. Zij deden dat in 2023 van de hand om het op het vasteland iets rustiger aan te doen, met behoud van nog een paar vakantieverblijven op het Waddeneiland. Naast De Gouden Klok, dat ze in 2020 verkregen, werd in 2022 de dorpscamping van Holwert aan het vastgoed toegevoegd en eveneens direct op de wensen van de hedendaagse vakantieganger afgestemd.

Nu ook fietselfstedentocht met reisleider
De nieuwe eigenaren van Friesland Holland Travel zijn momenteel drukdoende met het actualiseren van bestaande populaire arrangementen op de website www.frieslandhollandtravel.nl en het toevoegen van nieuwe reispakketten. Nieuw zijn begeleide Elfstedentochten op de fiets in groepsverband, waarvoor men zich individueel inschrijft. Deze fietsvakanties zijn heel interessant voor singles en stellen die overdag al fietsend niets willen missen van de Elfstedenroute, maar ’s avonds, na aankomst in het hotel, vrij willen zijn. De reisleider is dus alleen tijdens de fietstocht in functie.

Albert Hendriks vervolgt zijn weg als verslaggever en redacteur van de nieuwssite www.friesnieuws.nl

Promotie Friesland
Albert Hendriks, journalist van professie, gaat naar eigen zeggen niet werk- en doelloos rondkijken, maar tuigt een gloednieuwe innovatieve nieuwssite op, www.friesnieuws.nl, speciaal voor de promotie van Friesland als vakantie- en uitgaansbestemming én producent van vrijetijds- en streekproducten. Nieuwsberichten vormden bij Friesland Holland altijd al de basis voor de internationale marketing van Friese horeca- en recreatiebedrijven en jachtwerven. Met een nieuwe strak gerubriceerde nieuwssite wordt die promotie voortgezet.

Nieuw adres Friesland Holland Travel:
ZvT-FHT BV (Friesland Holland Travel)
de heer R.M. Fox, mevrouw N.J. van Barneveld en de heer S.J. de Haan,
Foarstrjitte 6
9151 HE Holwert
info@frieslandhollandtravel.nl
Telefoon +31 (0)519-543003

www.frieslandhollandtravel.nl

www.zeevantijdholwerd.nl

Hessel Koopmans, de Appie Baantjer van Friesland, schreef boek

4 februari 2024/ Raar maar waar, Boeken, Typisch Fries

Door Albert Hendriks, 12 januari 2024

Friese Appie Baantjer, Hessel Koopmans uit Grou, zette 50 belevenissen op papier

GROU (NL) – ‘Waar blééf je nou…?’ is de titel van het 12 januari 2024 bij Boekscout verschenen boek dat de Friese Appie Baantjer, Hessel Koopmans uit Grou, schreef. Hij, in 1959 geboren in Sneek, werkte 43 jaar bij de politie. Zijn belevenissen op Schiphol, Terschelling, als ME’er bij de krakersrellen in Amsterdam, agent op straat en als lid van een aanhoudingseenheid zette hij op papier, met de nodige discretie natuurlijk. Vijftig korte verhalen werden gebundeld tot een paperback van 234 pagina’s zonder illustraties, maar wel mét humor.

Oud-politieman, en nu schrijver, Hessel Koopmans en zijn partner Maaike Ploeg, woensdagavond 10 januari 2024 gefotografeerd in het ‘strodorp’ van de Jubilieumshow van het Fries paardenstamboek (www.kfps.nl) in WTC Expo in Leeuwarden.

Koopmans, die tot twee jaar geleden met zijn partner Maaike Ploeg een luxe bed and breakfast, groepsaccommodatie en mini-camping aan de Turfroute in Gorredijk runde, kwam er toe als gevolg van PTSS (posttraumatische stressstoornis). Daar kreeg hij in 2018 last van. Hij besloot herinneringen aan nare gebeurtenissen van zich af te schrijven en leuke naar voren te halen door het volgen van een schrijfcursus van de BNMO (Bond van Nederlandse Militaire Oorlog– en dienstslachtoffers, afdeling Politie). En toen bleek dat hij schrijverskwaliteiten in het bloed had. Wat hij optekende en nu publiceert via zijn uitgeverij in Soest gaat over de periode 1979-1993.

Meer info:

www.boekscout.nl/shop2/boek/9789464891614 (over het boek met een inkijk, een verhaal over een actie in het Psychiatrische Ziekenhuis in Franeker, waarbij een jonge psychiater uit pure zenuwachtigheid niet een doorgedraaide patiënt, maar bijna de opgeroepen politieman Koopmans platspoot……..)

Boot Düsseldorf 2024: veel minder Friese exposanten en bezoekers

4 februari 2024/ Evenementen, Motorjachtverhuur, Motorjachtbouw, Zeiljachtverhuur, Zeiljachtbouw, Watersporttentoonstellingen, Producten, Buitenlandse zaken

Door Albert Hendriks, 29 januari 2024

Boot Düsseldorf 2024: minder bezoekers (214.000) en slechts 17 exposanten uit Friesland

DÜSSELDORF (D) – Het zit de organisatie van Europa’s grootste watersporttentoonstelling, Boot in Düsseldorf (20-28 januari 2024) de laatste jaren niet mee. Twee jaren dicht door corona, een niet gemakkelijke herstart in 2023 en nu dwarsgezeten door hevige sneeuwval bij aanvang van de beurs, treinstakingen en zaterdag 27 januari 2024, de een na laatste beursdag, een ernstig verkeersinfarct veroorzakende demonstratie in de stad tegen de extreemrechtse partij Alternative für Deutschland (AfD), waaraan 100.000 mensen deelnamen.

Jachtwerf Heeg wordt steeds groter in kleine sportieve kajuitzeiljachten.

Kwamen 40 jaar geleden bijna 400.000 mensen naar de internationale indoor boatshow, jaar voor jaar zakte het aantal om nu op bijna de helft van ooit uit te komen. Daar is ook het internet debet aan. Maar Boot blijft ondanks alles dé watersportshow — met bezoekers uit 120 landen — ook van betekenis voor de Friese toeristische en maritieme economie. Dit jaar deden echter maar 17 Friese ondernemingen aan de show aan de Rijn deel, veel minder dan voorgaande jaren. Enkele Friese ondernemers wisten onderdak te krijgen bij de fabrikant van de producten die zij in Nederland vertegenwoordigen, veelal dealers van grote werven uit Frankrijk en Polen die polyester zeil- en motorjachten bouwen.

Friese bedrijven met eigen stand op Boot Düsseldorf 2024

KM Yachtbuilders BV, (custom built aluminium zeil- en motorjachten), Makkum, Hal7a / C01 www.kmyachtbuilders.com
Boot Akkrum B.V., Akkrum, Niederlande, Hal 9 / E21 www.bootakkrum.nl
Frisian Industries BV, Roodberg (boottransport- en hijsstallaties), Terband , Heerenveen,

Hal 7a / E24 www.roodberg.nl

Friesland Charter VoF (verhuur van en cruises met traditionele zeilschepen), Akkrum, Jirnsum, Aldeboarn, Hal 14 / E08 www.frieslandcharter.nl
Visit Friesland Merk Fryslan (marketingbureau van de provincie Fryslân), Leeuwarden, Hal 14 / F09 www.friesland.nl
Zijda Yachting BV (verhuur van stalen kajuitmotorjachten), Jirnsum, Hal 14 / E17 www.zijda.nl
IMPACD Boats BV (3D geprinte kunststof sloepen), Woudsend, Hal 3 / A72.2 www.impacdboats.com
Kuiper Verzekeringen BV (bootverzekeringen), Heerenveen, Hal 1 / A82 www.kuiperverzekeringen.nl
Boarnstream Yachts B.V (bouwer van stalen kajuitmotorjachten), Jirnsum, Halle 1 / A83 www.boarnstream.com
Jachtwerf Heeg BV (bouwer van polyester kajuitzeiljachten en open zeilboten, Heeg,

Hal 16 / C06 www.jachtwerf-heeg.nl

Holland Boat B.V. (verkoop van nieuwe en gebruikte zeil- en motorjachten), Workum, Hal 1 / A72 www.hollandboat.nl
Yachtcharter De Waterpoort (verhuur van stalen kajuitmotorjachten), Sneek, Hal 14 / F05 www.yachtcharterdewaterpoort.nl
WhisperPower BV (producent van fluisterstroomaggregaten), Drachten, Hal 7a / E21 – F21 www.whisperpower.com
Yachtcharter Houwink Grou (verhuur van stalen kajuitmotorjachten), Warten, Surhuisterveen, Hal 14 / E06 www.yachtcharterhouwink.nl
Hutting Yachts Makkum BV (bouwer van exclusieve aluminium kajuitzeiljachten), Makkum, Hal 16 / A21 www.hutting-yachts.com
Aquacrafts B.V. (Dinghy Go opblaasbare zeilboten), Lemmer, Hal 15 / G38 www.dinghygo.com
TOPwindows BV (kunststof scheepsramen), Delfstrahuizen, Hal 10 / H72 www.topwindows.nl

Meer info:

www.boot.de (grootste en meest veelzijdige indoor watersporttentoonstelling van Europa)

Meer foto’s:

www.facebook.com/friesnieuws

Yachtcharter Houwink uit Warten en Visit Friesland (Merk Fryslân) uit Leeuwarden.

Boot Akkrum uit Akkrum met oprichter Douwe van der Meulen.

De stand van de internationaal actieve jacht- en scheepsverzekeraar Kuiper Verzekeringen uit Heerenveen staat altijd prominent in hal 1 tussen de motorjachten.

De stand van de internationaal actieve jacht- en scheepsverzekeraar Kuiper Verzekeringen uit Heerenveen staat altijd prominent in hal 1 tussen de motorjachten. Links op de foto René van ’t Hooft, accountmanager Recreatieverzekeringen.

Bouwer van vrij grote custom built aluminium kajuitzeiljachten, Hutting Yachts uit Makkum.

Milan Keulen (links) en Patrick Zijda van Zijda Yachting in Jirnsum, één van de grootste motorjachtverhuurders van Friesland.

De enige verhuurder van traditionele passagierszeilschepen op Boot Düsseldorf 2024 was Friesland Charter uit Jirnsum, eigendom van de schippers Jan Koopmans uit Jirnsum (voorgrond) en zijn zus Renske uit Aldeboarn (achter ‘skipper’ Jan).

Vrolijke bezoekers uit Friesland op Boot 2024 in Düsseldorf: de familie Jongschaap-Kapenga van de woonboulevards Kapenga Buitenpost en Leeuwarden en Home Center in Wolvega.