Provincie: Zuidwest-Friesland overbelast en daarom meer toeristen naar Noordoost-Friesland en Friese Wouden dirigeren

Beleidsnota Gastvrij Fryslân: Toerisme moet tot 2028 slim groeien

LEEUWARDEN (NL) – Het zoeken naar een juiste balans in spreiding van toerisme is een van de belangrijkste uitgangspunten van het nieuwe beleid van de provincie Friesland voor recreatie en toerisme. Op deze manier draagt toerisme bij aan de leefbaarheid, stelt het provinciaal bestuur. “Meer groei van recreatie en toerisme, maar op een slimme manier zodat Fryslân ervan profiteert. Dat is ons doel’’, zegt gedeputeerde Avine Fokkens-Kelder (VVD). “De provincie zet daarvoor de komende jaren in op zeven opgaven. Dit zijn: slimme groei, toekomstbestendige banen, destinatiemanagement, vitale waterrecreatie, vitale logiesaccommodaties, complete dagrecreatieve netwerken en toeristische data. Deze opgaven zijn opgesteld met de Toerisme Alliantie Friesland, waarin ondernemers, onderwijsinstellingen en overheden zijn vertegenwoordigd, en de brancheorganisaties.”

Recreatieschap Marrekrite ondersteunt namens de gemeenten en het provinciaal bestuur de recreatie in Fryslân door op water en op land voorzieningen aan te leggen en te onderhouden.

Op 18 december 2019 is de startnotitie Gastvrij Fryslân vastgesteld door Provinciale Staten. Er is gekozen voor variant 3: slimme groei met een plus op marketing en op het benutten van koppelkansen. Hiervoor is ruim 23 miljoen euro beschikbaar. In de beleidsnota is per opgave aangegeven welke kansen er zijn. In het uitvoeringsprogramma wordt dit nog verder uitgewerkt en concreter gemaakt. Dit programma wordt naar verwachting in mei 2020 vastgesteld door Gedeputeerde Staten. Op 22 april 2020 besluiten Provinciale Staten over de beleidsnota Gastvrij Fryslân 2028.

Subsidie
Voor ondernemers die willen innoveren, ontwikkelen en/of de strategische HR stimuleren heeft de provincie de Voucherregeling MKB Fryslân. Deze regeling biedt de ondernemer financiële ondersteuning bij het realiseren van deze activiteiten. Hij kan subsidie aanvragen tot en met 31 december 2020. Op www.fryslan.frl/subsidies staat een overzicht van alle provinciale financieringsmogelijkheden.

De Friese gastvrijheidseconomie groeit
Het jaar 2018 markeerde een nieuwe periode voor de Friese gastvrijheidseconomie. Gedeputeerde Fokkens: “Leeuwarden/Fryslân was Culturele Hoofdstad van Europa, wij behaalden de derde plek op de lijst van mooiste onontdekte bestemmingen van Lonely Planet en er was een sterke groei van het aantal buitenlandse en binnenlandse toeristen. Recreatie en toerisme groeien in het algemeen wereldwijd sterk. Ook Fryslân krijgt hiermee te maken. Bestemming Fryslân is al populair en zal dat nog veel meer worden. Als we niets doen, wordt het vooral drukker op de plaatsen waar het nu al druk is, zoals de eilanden, IJsselmeerkust en het merengebied en op de momenten dat het nu ook al druk is in de zomer.”

Slimme groei
Mevrouw Fokkens: “Als de groei ervan echter slim is draagt toerisme juist bij aan een prettige en gezonde leefomgeving, behoud van natuur- en cultuurerfgoed of onder druk staande voorzieningen op het platteland. Toerisme draagt dan bij aan brede welvaart. Slimme groei betekent inzetten op cultuurtoeristen die geïnteresseerd zijn in de kwaliteit en identiteit van onze provincie, meer jaarrond bezoek in plaats van pieken en meer bezoek in Noord-, Noordoost- en Zuidoost Fryslân. Het betekent ook innovatie om personeelstekorten te voorkomen. Om het voor jongeren interessant te maken in Fryslân te blijven zouden extra bestedingen in deze sector vooral terecht moeten komen bij jonge startende mkb’ers. Om dit te bereiken willen we investeren in de basisinfrastructuur, gebruik maken van Ynbusiness, de Toerisme Alliantie en het Innovatiepact Fryslân. En meer marketing laten uitvoeren met aandacht voor LF2028. Ook hoort hierbij voortbouwen op het Friese Merenproject, het verder verbeteren van het Friese aanbod aan verblijfsmogelijkheden, betere benutting van de fiets en OV in dagrecreatie en verschaffen van goede data aan de ondernemers. We maken graag samen de keuzen op dit terrein, zowel met de sector als met alle Statenfracties. Daarom hebben wij samen met het veld een Position Paper en Startnotitie opgesteld, als middel tot een brede discussie over de gewenste keuze. Provinciale Staten hebben, zoals al gezegd, ingestemd met variant 3 uit de startnotitie.”

Meer info:
www.fryslan.frl/gastvrijheidseconomie

Vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Vakantieland Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Friese reisorganisatie biedt 15 unieke zekerheden:
https://www.frieslandfietsvakanties.com/informatie/de-reisorganisatie/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Recreatieschap Marrekrite ondersteunt namens de gemeenten en het provinciaal bestuur de recreatie in Fryslân door op water en op land voorzieningen aan te leggen en te onderhouden.

Ook als je niks met sterren hebt, is het Koninklijk Eise Eisinga Planetarium hemels

Alleen aan astronomisch uurwerk in Praag heeft Franeker museum gelijke

FRANEKER (NL) – Rondleidster Sjoukje van Schaik van het Koninklijk Eise Eisinga Planetarium in Franeker zei het gisternamiddag in de planetariumkamer van het museum: de maan en Venus, vanaf de zon gezien de tweede planeet van ons zonnestelsel, staan vanavond dicht bijelkaar. Vanaf de aarde gezien is Venus, na de zon en de maan, het best zichtbare, meest lichtgevende object aan de hemel. Reporter en directeur van het bureau voor toerisme van Fryslân, Albert Hendriks, checkte dat ’s avonds thuis in Wolvega direct: de maan en Venus stonden inderdaad niet ver van elkaar, in goed gezelschap van de plaatselijke molen.

Het vijf jaar geleden geheel vernieuwde, gerestaureerde en uitgebreide planetarium van Franeker prijkt waarschijnlijk in 2023 op de Unesco Werelderfgoed-lijst. Dan heeft Friesland vier werelderfgoederen binnen de grenzen, te weten het Wouda stoomgemaal in Lemmer, de Waddenzee, een klein stukje van de Maatschappij van Weldadigheid in de gemeente Weststellingwerf (Wolvega), waarschijnlijk in 2020 op de lijst, en het planetarium van Franeker. Een vijfde cultuur-historisch monument ligt vlakbij: voormalige Zuiderzee-eiland Schokland in de Noordoostpolder. Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Hendriks: “Die Eise Eisinga was me er een. Amper 17 jaar oud had de in Dronrijp geboren wolkammer al meer sjoege van sterren dan zijn adellijke naamgenoot Tjalling, de Friese jonkheer en kasteelheer die in Sint-Nicolaasga een bed and breakfast runt en vaak op tv te zien is als ster in oud-geld-series van Jort Kelder. Waar de adel het vroeger van afkomst moest hebben, was de Dronrijper wetenschapper in spe aangewezen op intelligent en nieuwsgierig gezelschap. Dat vond hij in de naburige voormalige universiteitsstad Franeker, waar hij uiteindelijk ging wonen.
In vijf jaar tijd, tussen 1774 en 1781, timmerde en schilderde hij daar een compleet zonnestelsel in elkaar dat bijna het halve huis in beslag nam.”

De kunde kwam hem niet aanwaaien met de westenwind: wetenschappelijke en ambachtelijke relaties ter plekke, zijn vader en diens band met een sterrenkenner in Duitsland, zorgden voor de nodige inspiratie en motivatie. Allesbepalend was de ongekende rekenkunst van Eise Eisinga.

“Zo’n slimmerik hebben ze in Franeker sinds 1828, toen hij op 84-jarige leeftijd buiten het bereik van de zwaartekracht van de aarde geraakte, niet weer binnen de stadsgrachten gehad. De universiteit is foetsie — er kwam psychiatrische opvang voor in de plaats — maar het planetarium bleef bewaard. Mogelijk hebben Napoleon en zijn handlangers het woonhuis Eise Eisingastraat nummer 3 als een spookhuis gezien. Het bleef in alle twisten en oorlogen ongeschonden, zelfs in die paar jaar dat Eisinga naar elders werd verbannen.”

UNESCO World Heritage
Nu is het museale woonhuis uit 1768 op weg naar de status van UNESCO Werelderfgoed, een bureaucratisch traject waarvoor je een hels geduld moet oefenen. Directeur en conservator Adrie Warmenhoven van het oudste nog werkende planetarium ter wereld, en vele vrienden van het museum, zijn er al vijftien jaar mee bezig. Maar er gloort licht aan de horizon! En als het model van het zonnestelsel over een paar jaar, waarschijnlijk in 2023, “world heritage” wordt, dan zullen er ongetwijfeld rijen voor de kassa staan. Nu al komen er dik 65.000 bezoekers per jaar.
Friesland Holland-directeur Albert Hendriks: “Daarom adviseer ik: ga nu naar die hemelse Franeker oudheidkamer en neem in alle rust kennis van wat je niet wist.”

Tips
Vier dingen zijn volgens Hendriks een ‘must’, zeker als je niks hebt met astronomie en ruimtevaart: De welkomstfilm met de persoon Eise Eisinga in gesprek met astronaut André Kuipers, als je binnenkomt, dan de film over Eise Eisinga in de filmzaal, vervolgens de rondeiding in de 100% originele planetariumkamer met bedstee en tenslotte het raderwerk op zolder.
“Wat de tandwielen en alle overbrengingen betreft: een Jouster staartklok, een koekoeksklok uit het Zwarte Woud en de Breitling Superocean Heritage II Chronograaf zijn er niks bij. Alleen Orloj, het Middeleeuwse astronomische uurwerk in het centrum van Praag, UNESCO Werelderfgoed, kan wedijveren met “de klok” van Eisinga.”

Meer info:
www.planetarium-friesland.nl
www.elfstedenroute.nl
www.prague.eu/en/object/places/3129/astronomical-clock
whc.unesco.org/en/list/

Vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Vakantieland Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Friese reisorganisatie biedt 15 unieke zekerheden:
https://www.frieslandfietsvakanties.com/informatie/de-reisorganisatie/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

De maan en Venus (wit stipje in de rechter bovenhoek) zijn bij heldere hemel, in het donker, het meest lichtgevend en dus goed zichtbaar. Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Onderstaande interieurfoto’s maakte journalist Albert Hendriks gisteren, donderdagmiddag 27 februari 2020, tijdens een bezoek van twee uur aan het planetarium. Hendriks: “Twee uur is eigenlijk te kort voor een leek, dus ik ga nog eens kijken om alle planeten op een rijtje te krijgen. Bovendien heb ik de mooie brasserie gemist. Nu is er ook nog een wisseltentoonstelling over zonnewijzers, maar die is, logisch, heel statisch. Na 1 juni 2020 komt er een nieuwe expositie, ‘De sterrenhemel volgens de Oude Grieken’ geheten. Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Het uit de Middeleeuwen daterende astronomische uurwerk Orloj in het centrum van Praag, UNESCO Werelderfgoed. Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Kleine jachtwerf in Uitwellingerga bouwt grote 12-persoons jachten voor de verhuur

Nautisch Breed levert tweede Duet Glider aan Yachtcharter Leeuwarden

UITWELLINGERGA (NL) – Een half miljoen euro bij de bank parkeren levert niks op. Steek je dat geld in een goed verhuurbaar Fries motor- of zeiljacht, dan haal je een rendement tussen 3 en 10%. De score is afhankelijk van hoe je rekent en in welke mate je zelf een botenliefhebber bent. Een accountant kan ook becijferen dat het rendement nul is, maar dan ben je wel héél negatief bezig. 

Jachtbouwer en schipper Peter de Jong op de Waterraaf in aanbouw.

Investeren in een jacht dat bij een aantoonbaar goed presterende Friese verhuurder wordt ondergebracht, neemt ieder jaar toe. Het gaat goed in de jachtverhuur, vooral met de verhuur van custom built stalen motorjachten. Het aanbod in bruikbaar polyester is nog beperkt, maar er zitten nieuwe waterverpaatsers aan te komen, zoals van de Woudsender werf Aquatech Idustries, eigenaar van de merken Maril, Antaris en Makma. Verder is Delphia-verkoper Tornado Sailing in Makkum actief op het vlak van polyester motorjachten voor de verhuur.

Schipper Peter de Jong uit Uitwellingerga bij Sneek ontdekte al tijdig dat investeren in huurboten loont. Hij, nu 49, leerde het kunstje van zijn vader Jan de Jong van jachtverhuur en –werf Broeresloot naast watersportbedrijvenpark ’t Ges in Sneek, daar waar nu de vakantieboerderij met jachthaven van Monique Feenstra gevestigd is. Jan de Jong overleed in 2016 op 69-jarige leeftijd. Zoon Peter knapte in de loop der jaren heel wat kruisers met hem op en bouwde met zijn vader de Duet-lijn uit, waarvan nu nummer 39 in de loods aan de Leijepoel in Uitwellingerga staat.

Lees meer Kleine jachtwerf in Uitwellingerga bouwt grote 12-persoons jachten voor de verhuur

Historische tijdlijn à la facebook en moderne kunst in Museum Wierdenland

Groninger museum heeft lef

EZINGE (NL) – Moderne kunst en oudheden uit de regio onder één dak. Deze unieke combinatie biedt Museum Wierdenland in het West-Groningse Ezinge. Deze ‘schatkamer van Nederlands oudste cultuurlandschap’ leidt je heel overzichtelijk door de bewoningsgeschiedens van Europa en het noordelijk waddenkustgebied en biedt tot 13 april 2020 een podium aan vooraanstaande, op het Groninger platteland levende, kunstenaars.

De Tijdbalk of Tijdlijn is het resultaat van een samenwerking tussen Museum Wierdenland in Ezinge en verschillende noordelijke musea, die onder andere informatie en beeldmateriaal aanleverden. De meterslange Tijdbalk bevindt zich in het museum, maar is op kleiner formaat ook als drukwerk verkrijgbaar (bij de balie van het museum) en staat op de website van het museum bij www.wierdenland.nl/tijdbalk.html Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Fries Nieuws was er zondag 16 februari 2020 voor een reportage over terpen, kunstmatig opgeworpen woonheuvels uit het dijkenloze tijdperk van Noord-Nederland. Terpen heten in Groningen wierden en in Noord-Duitsland warften. De regen kwam bij bakken uit de hemel, het grijze kleilandschap was troosteloos triest en de huizen op de bult leken onbewoond. Geen mens, geen licht, alleen op het adres Van Swinderenweg 10. Daar, om 13.00 uur, deed een van de 70 vrijwilligers de deuren van het streekmuseum open, heette je van harte welkom en attendeerde je erop dat je nu echt in de schatkamer van Noord-Nederland bent.

Spectaculaire vondsten
Tussen 1923 en 1934 werd een groot deel van de wierde van Ezinge onderzocht door het Biologisch-Archeologisch Instituut, het huidige Groninger Instituut voor Archeologie van de Rijksuniversiteit Groningen. De opgravingen onder leiding van Albert Egges van Giffen trokken nationaal en internationaal veel aandacht. In Ezinge bleek voor het eerst dat men in de IJzer- en Romeinse tijd niet in primitieve hutten had gewoond. Er werden talrijke overblijfselen aangetroffen van grote boerderijen, met stallen die soms wel plaats boden aan 40 stuks vee. Verder kwam handgevormd aardewerk en Romeins en vroegmiddeleeuws draaischijfaardewerk naar boven, naast kralen, urnen en de resten van mensen en dieren. Een spectaculaire vondst uit de direct ten zuiden van het museum gelegen wierde De Bouwerd is het dubbele paardengraf met hond, dat volgens deskundigen wijst op de uitvaart van een gewichtig persoon. Het is samen met tal van andere vondsten in het museum te bezichtigen.

Verhelderende tijdbalk
Om haar missie en visie vorm en niveau te geven werkt Museum Wierdenland samen met diverse partijen in de regio, waaronder het Groninger Instituut voor Archeologie van de Rijksuniversiteit Groningen en het Terpencentrum van het Groninger Instituut voor Archeologie.
In maart 2018 werd aan de vaste collectie van Museum Wierdenland een nieuw onderdeel toegevoegd: de ‘Tijdbalk’. Het zet het verhaal van de terpen en wierden in de brede context van belangrijke historische ontwikkelingen en gebeurtenissen die tussen ruwweg 116.000 jaar geleden en heden in Noord-Nederland en daarbuiten plaatsvonden: de eerste beeldende kunstuitingen, de bouw van de Chinese Muur, de bouw van hunebedden, de Romeinse expansie, de verspreiding van het Christendom enz. De Tijdbalk biedt de bezoeker van het museum op deze manier enige houvast bij het in een juist tijdskader plaatsen van datgene wat de tentoonstellingen te bieden hebben.

Meer info:
www.wierdenland.nl
www.wierdenland.nl/tijdbalk.html  (zeer informatieve tijdbalk van Laatste IJstijd 116.000-12.000 jaar geleden tot Moderne Tijd 1800-2020)

Vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Vakantieland Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Friese reisorganisatie biedt 15 unieke zekerheden:
https://www.frieslandfietsvakanties.com/informatie/de-reisorganisatie/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

De Tijdbalk of Tijdlijn is het resultaat van een samenwerking tussen Museum Wierdenland in Ezinge en verschillende noordelijke musea, die onder andere informatie en beeldmateriaal aanleverden. De meterslange Tijdbalk bevindt zich in het museum, maar is op kleiner formaat ook als drukwerk verkrijgbaar (bij de balie van het museum) en staat op de website van het museum bij www.wierdenland.nl/tijdbalk.html Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

“Kunst oet Grunn” in Museum Wierdenland. Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Museum Wierdenland legt de bewoningsgeschiedenis van Noord-Nederland bloot. Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Terpafgraving in Groningen rond 1900. In Friesland en Groningen zijn zo’n 2000 terpen of restanten daarvan te vinden. Aan het eind van de 18-de eeuw ontdekte men dat terpaarde een heel goede bodemverbeteraar was, bijvoorbeeld voor zanderige streken als de Friese Wouden en gebieden waar het veen was weggegraven voor de winning van turf als brandstof. Met name rond 1840 steeg het afgraven van terpen en wierden explosief. Tussen 1930 en 1940 liep de handel in terpaarde snel achteruit door de komst van kunstmest. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was er nog een korte opleving, totdat de afgraving van terpen in 1943 aan banden werd gelegd door de Rijksdienst voor het Nationale Plan. Met de inwerkingtreding van de Monumentenwet in 1961 konden terpen de status van monument krijgen om verdere aantasting tegen te gaan. In de loop der tijd zijn alle terpen beoordeeld op hun archeologische, historische en landschappelijke waarde. Sommige terpen kregen de staus van Rijksmonument. Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

Op de vijf meter hoge terp van Ezinge staat deze 13-de eeuwse kerk. Hier vonden rond 1930 diverse archeologische opgravingen plaats met unieke vondsten als resultaat. De Romein Tacitus schreef in de eerste eeuw na Christus: “Daar bewoont dat arme volk hoge terpen, die ze eigenhandig hebben opgeworpen tot de hoogste waterstand die ze hebben meegemaakt.” Hij verbaasde zich er over dat mensen in Groningen en Friesland in een moeras konden leven. Fotografie: Albert Hendriks Fries Nieuws.

100 jaar oud stoomgemaal voorkomt dat Friesland verzuipt

Wateroverlast in Friesland: Alle gemalen draaien op volle toeren!

LEMMER (NL) – Friesland is momenteel een geheel met water verzadigde spons. Er is de afgelopen dagen veel regen gevallen en voor de komende dagen wordt ook nog veel neerslag voorspeld. Daarom is gisteren, maandag 24 februari 2020, door Wetterskip Fryslân het historische Woudagemaal (1920) in Lemmer, UNESCO Werelderfgoed, aangezet om het moderne elektrische gemaal Hoogland in Stavoren bij te staan.

Deze foto’s maakte Fries Nieuws reporter Albert Hendriks maandagmiddag 24 februari 2020 om 17.30 uur, in het schemerdonker, bij en onder het 11,5 meter hoge viaduct in de A7 bij Joure over het water de Noarder Alde Wei tussen de Langwarder Wielen en de Goiingarypster Puollen en de Snitser Mar.

Samen pompen ze 14 miljoen m3 per 24 uur in het IJsselmeer. Dat enorme zoetwaterreservoir lijkt ook al tot de rand gevuld, met name bij Lemmer, door de aanvoer van water van de Rijn via de IJssel en diverse andere kanalen en rivieren.

Lees meer 100 jaar oud stoomgemaal voorkomt dat Friesland verzuipt

Holland-promotors: Stavoren en Bolsward zijn geen Hanzesteden

Hanzestedenclub en NBTC laten de twee Friese Elfsteden links liggen

STAVOREN (NL) – Een hanze of hanza (‘groep’, ‘schare’ of ‘gevolg’ van het Oudhoogduits ‘Hansa’) was een samenwerkingsverband van handelaren en steden tijdens de Middeleeuwen. Door samenwerking probeerden ze hun handel te beschermen en uit te breiden. Vanaf de twaalfde eeuw ontstonden rond de Noord- en Oostzee verschillende samenwerkingsverbanden van Duitse kooplieden. Ook Friesland onderhield connecties met hen, maar die leggen in de ogen van de Nederlandse Hanzestedenclub en toerismebureau NBTC blijkbaar geen gewicht in de schaal. En de Friezen lijken zich er ook helemaal niet meer druk om te maken, want aan de website www.friesehanzesteden.nl
van de Stichting De Friese Hanzesteden van Stavoren en Bolsward wordt al sinds 2016 niets meer gedaan. Zijn de twee Elfsteden geen echte Hanzesteden?

Stavoren (foto) en Bolsward komen niet meer voor in de reeks Nederlandse Hanzesteden. De besturen van de Friese stadjes lijken het zelf ook niet meer belangrijk te vinden. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Het Zweedse eiland Gotland was aanvankelijk het centrum waar handel met lokale handelaren werd gedreven door kooplieden uit Denemarken, Lübeck en later Westfalen. Van Gotland uit werd ook handel gedreven met Engeland, Vlaanderen en Novgorod, dat al in 1190 een Duitse vestiging had. Ter bescherming werden er aanvankelijk kleine en later steeds grotere samenwerkingsverbanden gevormd, waarvan sommige gilden werden genoemd en andere Hanze, zoals de Vlaamse Hanze van Londen en de Hanze der XVII steden voor de handel op de jaarmarkten van de Champagne. De Duitse Hanze is echter veruit de belangrijkste en bekendste, en wordt vaak kortweg de Hanze genoemd. Deze vormde zich om van koopliedenassociatie tot stedenverbond, en bestond op het hoogtepunt uit een kleine 200 steden, van Londen tot Novgorod.

Hanzesteden in Nederland
Het Friese stadje Stavoren aan de voormalige Zuiderzee, nu IJsselmeer, zou ook een echte Hanzestad zijn, net als bijvoorbeed het bestuurlijke centrum Lübeck in Duitsland. Een andere Friese stad, Bolsward, claimt die status ook, maar tot heden is ieder bewijs zeer vaag. Stavoren zou in 1385 lid van de Hanze zijn geworden. Het zou waar kunnen zijn, want het nu bijna monumentenloze Elfstedenstadje was vroeger een belangrijke handelsstad met betekenisvolle relaties met landen aan de Oostzee.
Jammer voor de Friezen, anno 2020 telt voor de Nederlandse vereniging van Hanzesteden Stavoren niet mee. En Bolsward al helemaal niet. Ook voor het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen zijn Stavoren en Bolsward geen Hanzesteden. Ooit hebben Stavoren en Bolsward op toeristische happenings eens samen opgetrokken met de “echte” Hanzesteden: Kampen, Hasselt, Zwolle, Hattem, Deventer, Zutphen, Doesburg, Harderwijk en Elburg. Van die samenwerking tussen Friesland en de watersteden in Overijssel en Gelderland is niets meer over. Opgeknapt en gerestaureerd Harderwijk timmert de laatste jaren stevig aan de weg op watersportbeurzen, onder andere op Boot in Düsseldorf. Het presenteert zich als een gezellige culinaire bootvriendelijke Hanzestad, nota bene op de plek die het marketingbureau van de provincie Fryslân achtergelaten heeft. Het kan verkeren.

Zutphen
Van het 400-jarige Hanzeverleden in Friesland is zo goed als niks overgebleven. Dat is bijvoorbeeld in Zutphen wel anders. Zaterdag 22 februari 2020, was de redactie van Fries Nieuws daar voor een reportage over de Hanzestedenroute. Redacteur Albert Hendriks: “Een prachtige stad waar veel herinneringen aan de Hanzetijd bewaard zijn gebleven: delen van stadsmuren, poorten en de Walburgiskerk. Walburgis was een dochter van koning Richard van Wessex, werd non en evangeliseerde vanaf 748 in het huidige Duitsland samen met onder meer haar oom Bonifatius, die in 754 in Dokkum werd vermoord. Dus er is toch nog een dun geschiedkundig lijntje tussen Friesland en Hanzestad Zutphen!”

Meer info:
www.visithanzesteden.nl
www.holland.com/be_nl/toerisme/holland-stories/hanzesteden  (Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen)
www.friesehanzesteden.nl  (website van Stichting De Friese Hanzesteden)
www.inzutphen.nl  (VVV)
www.npostart.nl/hier-zijn-de-van-rossems/04-02-2020  (De Van Rossems in Zutphen, documentaire van NPO)
www.luebeck-tourismus.de
www.elfstedenroute.nl  (Stavoren en Bolsward)
www.facebook.com/elfstedenroute/

Vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Vakantieland Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Friese reisorganisatie biedt 15 unieke zekerheden:
https://www.frieslandfietsvakanties.com/informatie/de-reisorganisatie/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Stavoren en Bolsward (foto) komen niet meer voor in de reeks Nederlandse Hanzesteden. De besturen van de Friese stadjes lijken het zelf ook niet meer belangrijk te vinden. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Maarten van Rossem, zijn broer Vincent en hun zus Sis waren vorig jaar in Zutphen (vier foto’s) voor opnamen voor de NPO-serie ‘Hier zijn de Van Rossems’. Ook zij waren onder de indruk. Zie onder ‘Meer info’ een link naar de televisieuitzending van 4 februari 2020. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

De Hanzestad onder de Hanzesteden: Lübeck. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Het water stroomt over de dijken als toeristen van het Rijsterbos en de Rembrandt van Friesland genieten

Bij code geel is keileemheuvel Gaasterland rots in de branding

GAASTERLAND (NL) – Het IJsselmeerwater stroomde gisteren, zondag 23 februari 2020, over de zomerdijken bij de inlaatsluis Tacozijl bij Sondel en bij het Mirnser Klif in Gaasterland. Fries Nieuws-verslaggever Albert Hendriks stond op één van de voordijken: “Het water steeg goed zichtbaar elke minuut, opgestuwd door de snoeiharde wind bij een aanhoudende sproeiregen.”

Heel hoog en woest water aan de zeezijde van de inlaatsluis Tacozijl aan de Sondelerdyk bij Sondel. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Hij vervolgt: “Het is een ongewoon gezicht: water dat met een hoog tempo in grote hoeveelheden over de dijk stroomt. En een sluis die bijna kopje onder gaat. Er was langs de Gaasterlandse IJsselmeerkust bijna geen mens op de weg, op een mountainbiker en twee steppers tussen Sondel en Oudemirdum na. In het pal aan het IJsselmeer gelegen Rijsterbos kon je beschutting vinden, maar het regende daar bijna net zo hard als er buiten. De zwakkere bomen hadden bij de vorige stormen al het loodje gelegd, dus je kon betrekkelijk veilig van het Mirnser Klif naar hotel-restaurant Jans aan de landkant van het bos wandelen.”

Museumweer
In de Gaasterlandse horecabedrijven zat maar een handvol mensen. Hendriks: “En toch was het schitterend weer, zacht zelfs. Friezen en toeristen die willen uitwaaien, hoeven echt niet naar de Noordzee te rijden. Ga maar naar Gaasterland. Daar zijn ook mooie uitkijkpunten. Het was gisteren de regen, gecombineerd met harde wind, die de streekbewoners in huis hield en de toeristen naar de musea joeg, zoals het Jopie Huisman Museum in Workum. Daar was het druk.”

Meer info:
www.itfryskegea.nl/natuurgebied/rysterbosk-wandelbos-in-gaasterland-it-fryske-gea/
www.hoteljans.nl
www.mirnserklif.nl
www.wetterskipfryslan.nl
www.jopiehuismanmuseum.nl

Vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Vakantieland Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Friese reisorganisatie biedt 15 unieke zekerheden:
https://www.frieslandfietsvakanties.com/informatie/de-reisorganisatie/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Heel hoog en woest water aan de zeezijde van de inlaatsluis Tacozijl aan de Sondelerdyk bij Sondel. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Real Friesland Experience aan de IJsselmeerkust van Gaasterland: per mountainbike en step of te voet op verkenning. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Weer of geen weer: het Rijsterbos (Rysterbosk) is altijd mooi. Tip: Wandel van de parkeerplaats bij paviljoen ’t Mirnser Klif naar hotel-restaurant Jans in Rijs, neem daar een Fryske Latte Macchiato en erwtensoep en loop weer terug via de opgeknapte Enkhuizerlaan, dwars door het bos. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Het Mirnser Klif. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Regen en harde wind is goed voor overdekte attracties als junglepark De Orchideeënhoeve in Luttelgeest en het museum van Jopie Huisman, de Rembrandt van Friesland, in Workum. Bijgaande foto’s werden 23 februari 2020 in het Workumer museum gemaakt. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Stoere zwemshort met 100% waterdichte broekzak

Kanshebber Hiswa vak- en publieksprijs ‘Hebbeding van het jaar’

AMSTERDAM (NL) – In aanloop naar de Hiswa Amsterdam Boat Show 2020 (11-15 maart) zijn door een onafhankelijke vakjury de genomineerden voor de vak- en publieksprijs ‘musthaves’ voor op of in het water bekendgemaakt. De zwemshort van het nieuwe merk Rake met een 100% waterdichte broekzak met een lucht- en waterdichte rits lijkt hoge ogen te gooien.

Rogier Power (links) en Bob van Iersel ontwikkelden een innovatieve zwemshort. “Velen van ons zullen het vaak genoeg hebben meegemaakt: Je ligt lekker met wat vrienden of familie aan het water tijdens een welverdiende vakantie. Na een tijd te hebben genoten van de zon is het tijd voor een verfrissende duik. Leuk en aardig, maar je spullen liggen wel onbewaakt. Wij hadden die ervaring tijdens onze strandvakantie op de Filipijnen. Het was gewoon megavervelend dat we in een soort roulatieschema de wacht moesten houden over onze spullen. Zo kwamen we op het idee een zwemshort met een waterdichte broekzak te ontwikkelen.”

De short, ontwikkeld door Rogier Power en Bob van Iersel uit Lichtenvoorde in de Achterhoek, nu gevestigd in Amsterdam, kost €105,- en is verkrijgbaar in de maten S, M, en L. De zwembroek, leverbaar in de kleuren Classic Navy Blue en Just Black, is gemaakt van 95% polyester en 5% polyurethaan en heeft een huidvriendelijke mesh binnenvoering. Mesh is een lichte 3D geweven polyester menggaren met honingraatstructuur voor een optimale ventilatie. Mesh wordt ook in sportschoenen toegepast in plaats van leer. De toegepaste stoffen staan volgens de makers, ervaren strandgangers, voor een snelle droging. Het logo is op de broek geborduurd en matcht mooi met de taillekoordjes.

Meer info:
www.ra-ke.com (online bestellen)
https://www.hiswarai.nl/innovaties/hiswa-hebbeding-verkiezing/
www.hiswarai.nl

Vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Vakantieland Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Friese reisorganisatie biedt 15 unieke zekerheden:
https://www.frieslandfietsvakanties.com/informatie/de-reisorganisatie/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Rake’s swimming short met waterdichte broekzak voor smartphone en portemonnee heeft een hedendaags, sportief en op functionaliteit gericht design.

Het zit er dik in dat er nooit meer een Elfstedentocht op de schaats (zie de kaart) verreden kan worden. Maar zwemmen of suppen langs de Friese Elfsteden kan natuurlijk wel naar voorbeeld van duurzwemmer Stefan van der Pal uit Leeuwarden (www.itgietmal.nl) en supersuppers als Frank Hettinga uit Heeg. Maar waar laat je de stempelkaart? Juist, in de broek uit de Achterhoek!

Energiereus Vattenfall doet voor ecoproject beroep op Friese bouwer van elektroboten

Nieuwe zeilboot van Hoora in film over 100% duurzaam gemaakt kinderbedje

HEEG (NL) – Fossielvrij leven binnen één generatie. Dat is een grote ambitie van de Zweedse energiereus Vattenfall die dagelijks via voorlichtingsfilms, ook op TV, kenbaar wordt gemaakt. Vattenfall, in Nederland tot 2019 actief onder de naam Nuon en nu Vattenfall Nederland, bouwt de energieproductie op basis van fossiele brandstoffen af. Ze zegt in Nederland marktleider te zijn op het gebied van laadpunten voor elektrisch aangedreven voer- en vaartuigen bij bedrijven en particulieren. In dat kader werd de Friese e-sloepen en e-zeilbotenbouwer Hoora in Heeg benaderd voor een film over een uitdagend project van Vattenfall: het maken van een 100% duurzaam kinderledikant.

Eva Meijer (links), directrice van Hoora Watersport in Heeg, en vriendin Steffi Edeler uit IJlst, zeilden met de nieuwe dagzeiler DAY.M8 onder barre omstandigheden tussen Den Helder en Texel heen en weer voor een film van Vattenfall.

Hoora-directrice Eva Meijer en haar vriendin Steffi Edeler uit IJlst zeilden begin februari 2020 onder stormachtige omstandigheden tussen Den Helder en het Waddeneiland Texel heen en weer met een zogenaamde daysailer, een luxe en snel kajuitzeiljachtje. De filmproducent kon vanwege de tijdsdruk niet wachten op mooier weer. “Het was heel heftig, maar absoluut een unieke ervaring,” aldus schipper Meijer, die onlangs de mallen en productierechten van de DAY.M8 verwierf, de boot waarmee voor de film gezeild werd. Deze ruim 60.000 euro kostende exclusieve dagzeiler is een creatie van jachtontwerper en wedstrijdzeiler Klaas Bood, tot voor kort woonachtig in Terherne. Hij is onder andere de grondlegger van de fameuze Saffier Sc 10 m Cabin. De DAY.M8 beweegt zich in een deel van het marktsegment van Saffier Yachts.

Lees meer Energiereus Vattenfall doet voor ecoproject beroep op Friese bouwer van elektroboten

Stefan van der Pal wil binnen 78 uur 200 km lange Elfstedentocht zwemmen!

Friese sportleraar traint al maandenlang elke dag in garage in endless pool

LEEUWARDEN (NL) – Voormalig Olympisch en wereldkampioen openwaterzwemmen Maarten Van der Weijden lukte het om in 2019 in 75 uur de Friese Elfsteden zwemmend aan te doen, dit na een mislukte poging in 2018. Toen moest hij na 55 uur en 163 km om medische redenen stoppen, maar heel Nederland was zéér onder de indruk van de prestatie. Het feest was in 2019 voor Van der Weijden compleet. Hij werd zelfs met een kunstwerk geëerd in Burdaard, daar waar hij in 2018 moest stoppen.

Duursporter en sportleraar Van der Pal (39) uit Leeuwarden kondigde in 2019 aan de Elfstedenroute ook te willen zwemmen, in de zomer van 2020, samen of met hulp van Van der Weijden, beiden voor het goede doel: kanker uit de wereld helpen. De sportfanaat uit de Friese hoofdstad is ervaren: hij zwom al in 2011 met vier vrienden als eerste de 200 km lange Elfstedenroute. In 2018 legde hij de Elfstedentocht hardlopend af: 230 km in een tijd van 24 uur en 53 minuten. Bovendien heeft de afgelopen jaren al heel wat triatlons en trails gewonnen.

Stefan van der Pal wordt op de elfde verdieping van het Leeuwarder WestCord WTC Hotel geïnterviewd door Omrop Fryslân. Op de achtergrond de Harlingervaart met de Heliconbrug waar de Friese sportman hoopt na 74 tot 78 uur zwemmen de Elfstedentocht te hebben volbracht. Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

Toen Van der Pal medio vorig jaar zijn inspanningen voor de Elfstedenzwemtocht opvoerde — hij startte met een zeer intensief trainingsprogramma — haakten Maarten van der Weijden en zijn foundation onverwacht af. Werd Van der Pal ineens gezien als een concurrent van Van der Weijdens omvangrijke zwemcircus met veel Bekende Nederlanders?
De bescheiden, onbekende en zeer sportieve Fries Van der Pal leek niet in het promoplaatje van de club van Van der Weijden te passen. Oktober vorig jaar werd bekend dat Van der Weijdens team hem, wat de organisatie betreft, definitief de rug toekeerde. Van der Pal en Marianne Faber, zijn vrouw, nu zijn operationeel manager, stonden er tot hun grote schrik ineens alleen voor. Nog erger: hij werd doodgezwegen in talkshows als DWDD (De Wereld Draait Door) en Jinek, waarin Maarten van der Weijden verscheen. In een NPO 1 programma werd hij door een NOS-sportcommentator zelfs voor na-aper uitgemaakt: hij hoefde niet op aandacht te rekenen.
Toen waren de rapen gaar in Friesland, helemaal bij Albert Hendriks, directeur van het bureau voor toerisme van Fryslân, Friesland Holland. “Wat op de radio werd beweerd is een pertinente onwaarheid! Van der Pal en zijn vier maten hadden in 2011 de primeur, niet Van der Weijden. Bovendien steunde Van der Pal Maarten continu; hij besloot zelfs zijn eigen zwemtour uit te stellen ten gunste van Maarten.”

Stefan eerder te water
Vrijdag 14 februari 2020 riep communicatieman Peter Boomsma uit Drachten de pers bijeen in het restaurant Elevé op de elfde verdieping van het WestCord WTC Hotel in Leeuwarden, een van de sponsors. Daar werd bekendgemaakt dat Van der Pal donderdag 2 juli 2020 om 16.00 uur bij Stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden aan zijn Elfstedenzwemtocht begint. Het startschot wordt gelost door de Commissaris van de Koning in Fryslân, Arno Brok, vanaf het monumentale Statenjacht Friso. Van der Pal hoopt zondag 5 juli tussen 18.00 en 22.00 uur te finishen in de Harlingervaart, bij de Heliconbrug in Leeuwarden, vlakbij het WestCord-hotel van Harry en Jennifer Westers.
Van der Pal, wiens team opereert onder de naam It giet mâl (Het gaat erom weg!), gaat bijna twee maanden eerder te water dan Van der Weijden (28 t/m 31 augustus 2020). De zwemmer denkt er dan helemaal klaar voor te zijn en zo wordt ook voorkomen dat hij, de amateur, door de sport- en mediaprofessionals van Van Der Weijden in de schaduw, in een medialuwte wordt gezet. Door als eerste van start te gaan kan hij meer geld bijeen zwemmen voor de drie goede doelen in relatie tot kanker: Make-A-Wish, Kika en Stichting Semmy. Van der Pal richt zich als vader van drie jonge kinderen en als sportleraar vooral op de jeugd. Daarom betrekt hij er ook de scholen in Friesland bij, dit met behulp van Kika’s educatieve lesprogramma’s.

Stefan van der Pal zwemt voor:
www.makeawishnederland.org
www.kika.nl (Stichting Kinderen Kankervrij)
www.stichtingsemmy.nl

Elfstedenroute:
www.elfstedenroute.nl
www.facebook.com/elfstedenroute/

Meer info:
www.itgietmal.nl (o.a. over sponsormogelijkheden van Stefan van der Pal)
www.facebook.com/elfsteden.zwemtocht (Stefan van der Pal)
www.twitter.com/itgietmal (Stefan van der Pal)
www.instagram.com/elfstedenzwemtocht (Stefan van der Pal)
www.11stedenzwemtocht.nl (Maarten van der Weijden Foundation)

Vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Vakantieland Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Friese reisorganisatie biedt 15 unieke zekerheden:
https://www.frieslandfietsvakanties.com/informatie/de-reisorganisatie/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Het door Aart van Altena ontworpen logo van Van der Pals expeditie ‘It giet mâl’ (Fries voor ‘Het gaat erom weg’). Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

De persconferentie in het WestCord WTC hotel te Leeuwarden. Links Marianne Faber, de echtgenote van Van der Pal en operational manager van de Elfstedenzwemtocht, in het midden Stefan van der Pal en rechts communicatieman Peter Boomsma uit Drachten. Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

Stefan van der Pal en zijn echtgenote Marianne Faber (vooraan in het midden) met vrijwilligers die de zwemmer bijstaan. Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

Het Friese bedrijfsleven en particulieren worden nu massaal opgeroepen om Stefan van der Pals sportieve expeditie te sponsoren. Eén van de eerste sponsors is het Elfstedenhotel WestCord WTC Leeuwarden van Harry en Jennifer Westers (foto), directieleden en mede-eigenaren van de landelijk actieve WestCord hotelgroep. Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

Hier start de 74 tot 78 uur durende zwemtocht langs de Friese Elfsteden: theater De Harmonie aan de Wester Stadsgracht in het centrum van Leeuwarden. Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

Arno Brok, Commissaris van Koning Willem-Alexander in Fryslân, zal donderdag 2 juli 2020 om 16.00 uur het startschot lossen van de Elfstedenzwemtocht vanaf het relatiejacht Friso van de provincie Fryslân. Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

Stefan van der Pal zwemt de hele Elfstedentocht naast een elektrosloep met daarin een coach. Slapen doet hij op een volgboot met een medisch team en zijn vrouw Marianne Faber. Hoora Watersport in Heeg, bouwer van Elfstedenproof elektrosloepen, stelt het team achter Stefan van der Pal gratis een elektrosloep beschikbaar. Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

‘I love Fryslân’ in de Prinsentuin in Leeuwarden, de voormalige paleistuin van de Friese Nassaus. Stefan van der Pal zwemt hierlangs naar Dokkum, het eerste traject. Van der Pal zwemt de 200 km lange route zoals ze 111 jaar geleden deden op de schaats: andersom. Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

Deze week stond er een pittige training op het programma van Van der Pal: 72 uren zwemmen in zwembad Kalverdijkje in Leeuwarden, mogelijk gemaakt door sponsor BVSport in Leeuwarden (www.bvsport.nl/accommodatie/62/zwembad-kalverdijkje). Tijdens deze training kon Stefan de voeding testen en werden er medische testen uitgevoerd. Fotografie: Marianne Faber.

Fries Nieuws publiceert geregeld stukjes over Stefan van der Pal en zijn ambities, vooral om de sponsoring op gang te brengen. Nu is het vooral nog een aangelegenheid van familie, buren als Karin van der Werff (rechts op de foto) en vrienden als pr-manager Hester Henstra van waterkennisinstituut Wetsus (links). Van der Pal zal zich nu fysiek en geestelijk volledig op zijn expeditie moeten richten, niet op de sponsoring. Wie Stefan wil steunen kijkt op deze officiële website: www.itgietmal.nl Fotografie: Albert Hendriks Friesland Holland.

Stefan van der Pal traint in een door sponsor Relax Outdoor uit Schijndel beschikbaar gestelde Endless Pool die in de garage naast zijn huis is geïnstalleerd. Meer info: www.relaxoutdoor.nl/endless-pools/